Halkidiki Greece
Sithonia Municipality
Back
Next
Municipality of Sithonia


Οικισμοί Δήμου Σιθωνίας
(Settlements of Sithonia Municipality)

greek

Νικήτη (Έδρα Δήμου Σιθωνίας)
Nikiti (Sithonia Municipality Headquarters)

Γενικές Πληροφορίες
(General information)

Saturday, March 21, 2020
Ονομασία: Νικήτη
Παλιά ονομασία: Νεακίτου, Νικήτας
Έτος δημιουργίας οικισμού: 1300 μ.Χ.
Παλιά ιδιοκτησία περιοχής: Μετόχι Νεακίτου Ι. Μονής Ξενοφώντος
Καταγωγή κατοίκων: Αυτόχθονες
Απογραφή 1928: 1.545 Κάτοικοι
Απογραφή 2011: 2.711 Κάτοικοι
Ενοριακός Ι. Ναός: Άγιος Νικήτας (1867)
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.222800, 23.668845

Η Νικήτη ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του 14ου αιώνα, με τον αρχικό οικισμό να συγκεντρώνεται στη σημερινή τοποθεσία του παλιού χωριού. Πριν την ίδρυση του χωριού, το μέρος ήταν μοναστηριακό μετόχι. Οι μοναχοί θα πρέπει να ήταν αυτοί που κατά τον 14ο αιώνα ή και νωρίτερα έχτισαν τον πρώτο ναό στη θέση που τον 16ο αιώνα χτίστηκε η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που σήμερα χρησιμοποιείται ως κοιμητηριακός ναός και βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τον Άγιο Νικήτα. Η εκκλησία αυτή είχε διακοσμηθεί με εξαιρετικές τοιχογραφίες που όμως έχουν καταστραφεί λόγω έλλειψης στοιχειώδους προστασίας. Μόνο υπολείμματα τοιχογραφιών σώζονται πλέον. Ο Ναός του Αγίου Νικήτα θεμελιώθηκε το 1867 όπως αναφέρουν και οι κτητορικές πλάκες στο εξωτερικό του ναού.
Η Νικήτη είναι κωμόπολη και πρωτεύουσα του δήμου Σιθωνίας. Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι ο τουρισμός, η παραγωγή ελαιόλαδου και η μελισσοκομία (Η Νικήτη χαρακτηρίζεται ως το κέντρο της μελισσοκομίας στην Ελλάδα). Η Νικήτη είναι ο φυσικός συγκοινωνιακός κόμβος ολόκληρης της χερσονήσου και της Βόρειο-Ανατολικής Χαλκιδικής, κτισμένη σε μια ρυμοτομούμενη έκταση 3.000 στρεμμάτων στην είσοδο της χερσονήσου της Σιθωνίας σε απόσταση 36 χιλιομέτρων από τον Πολύγυρο και 100 από τη Θεσσαλονίκη. Έχει 3.000 και πλέον μόνιμους κάτοικους κατά τους χειμερινούς μήνες ενώ ξεπερνά τους 20.000 κατά τους θερινούς μήνες. Στην κωμόπολη λειτουργεί ΚΕΠ και πολλές άλλες υπηρεσίες του Δήμου. Από άποψη εκπαιδευτηρίων, στη Νικήτη υπάρχει νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο (ΤΕΕ ΕΠΑΛ).
Οι πανέμορφες ακρογιαλιές συνδυάζονται αρμονικά με το πλούσιο πευκόδασος στα βόρεια, ενώ στα ανατολικά και δυτικά του χωριού υπάρχουν αγροτικές εκτάσεις με απέραντους ελαιώνες. Στη Νικήτη σύγχρονα αλλά και παραδοσιακά καταλύματα, πολλά από τα οποία λειτουργούν και το χειμώνα αλλά και οι εμπορικές επιχειρήσεις, καλύπτουν κάθε ανάγκη των επισκεπτών. Επίσης το λιμάνι του χωριού μπορεί να προσφέρει προστασία σε κάθε λογής σκάφη. Οι παραλίες της Νικήτης χαρακτηρίζονται για το απαράμιλλο φυσικό κάλλος. Η Καλόγρια, η ακτή Κασταμονίτου, η παραλία της Ελιάς, ο Άγιος Γιάννης, τα Λαγόμανδρα, η Σπαθιές, η Ακτή Κοβιού.

Ιστορία
(History)

Saturday, March 21, 2020
Ο τόπος κατοικείται για πάνω από τρεις χιλιάδες χρόνια. Ο Ηρόδοτος στην Ιστορία των Μηδικών Πολέμων, αναφέρει την πόλη της Γαληψούς ανάμεσα στην Τορώνη και τη Σερμύλη. Οι αρχαιολόγοι τοποθετούν με μεγάλη πιθανότητα τη Γαληψό στην περιοχή Καστρί λίγο νότια από τη Νικήτη. Κατά την ύστερη ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο, υπήρχε ένας σημαντικός οικισμός στην περιοχή, κοντά στη Νικήτη βρέθηκε το επιτύμβιο ενός Ρωμαίου αποίκου της Κασσάνδρειας, ο οποίος κατοικούσε εδώ είτε σε κάποια αγροτική έπαυλη είτε στον κοντινό ρωμαϊκό οικισμό, όπου τοποθετείται πιθανώς και η αρχαία Φυσκέλλη που σήμερα βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, στην παραλία της Νικήτης. Ρωμαίοι συγγραφείς αναφέρουν την πόλη Φύσκελλα στην περιοχή. Ο Leake υποστηρίζει ότι πρόκειται για την ίδια πόλη. Η αλλαγή του ονόματος απαιτήθηκε καθότι υπήρχε και άλλη πόλη Γαληψός σε σχετικά κοντινή απόσταση ανατολικά της εκβολής του ποταμού Στρυμώνα. Πάντως το τοπωνύμιο «Φύσκελλα» είναι θρακικό και μάλλον προγενέστερο του «Γαληψός» αν αναλογιστούμε ότι οι Θράκες κατοίκησαν την Χαλκιδική πριν τους αποίκους από τη Νότια Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται να υπάρχει συνεχόμενη κατοίκηση της περιοχής από την αρχαιότητα. Ότι απομένει σήμερα από εκείνο τον οικισμό είναι μία παλαιοχριστιανική βασιλική, μία από τις παλαιότερες και σημαντικότερες που έχουν βρεθεί στη Βόρεια Ελλάδα. Στη θέση Καστρί έχει βρεθεί προϊστορικός οικισμός.
Στα 1089 είναι γνωστή η Μονή του Νεακίτου στο Άγιον Όρος, που συνόρευε με τη Μονή Κωνσταμονίτου. Η Μονή του Νεακίτου κάποια στιγμή πριν το 1300 παράκμασε και μόνο το όνομά της επιβίωσε. Η προφορική παράδοση στη Νικήτη αναφέρει ότι το χωριό ιδρύθηκε από κατοίκους των παράλιων οικισμών της Ελιάς του Καστριού και του Αγίου Γεωργίου οι οποίοι εγκατέλειψαν τις εστίες τους από το φόβο πειρατών και μετοίκησαν στην ενδοχώρα για ασφάλεια. Με τα χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής διατήρησαν κυρίως προφορικά την ανάμνηση του ονόματος, που τελικά διαμορφώθηκε στη σημερινή του μορφή, Νικήτη. Η επίσημη ονομασία του χωριού από την εποχή της αναγνώρισης της κοινότητας το 1918 ήταν γνωστή από τους χάρτες και τα διάφορα επίσημα έγγραφα ως κοινότητα "Νικήτα". Η ονομασία αυτή παρέμεινε μέχρι και το 1988, όπου μετέπειτα η ονομασία άλλαξε επισήμως σε "Νικήτη" μετά από σχετικό υπόμνημα που υπέβαλε ο αρχαιολόγος Ιωακείμ Παπάγγελος προς το Συμβούλιο Τοπωνυμίων του Υπουργείου Εσωτερικών με θέμα την επίσημη ονομασία του χωριού. Η μετονομασία εγκρίθηκε με το υπ' αρ. 261 Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύθηκε στο υπ' αρ. 119/7-6-88 ΦΕΚ, τ. Α'. Από την η Ιανουαρίου 1999 αποτελεί την έδρα του δήμου Σιθωνίας και από την 1η Ιανουαρίου 2011 έδρα του νέου διευρυμένου Δήμου Σιθωνίας που περιλαμβάνει πλέον όλη την περιοχή της χερσονήσου της Σιθωνίας.
Στον παλαιό οικισμό έχουν ανακαλυφθεί σημαντικά παλαιοντολογικά ευρήματα. Σε όλη τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας ανήκε διοικητικά στο ναχιγιέ του Παζαργκιάχ και φορολογικά στο χάσι του Λογγού. Οι κάτοικοι της Νικήτης συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821 μεταξύ αυτών αναδείχθηκαν Ζαφείριος Χριστοδούλου, ο Δήμος Αλεξάνδρου και άλλοι. Το 1867 χτίστηκε ο ενοριακός ναός του Αγίου Νικήτα. Υπάρχουν επίσης ο κοιμητηριακός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου και το εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία. Από τη δεκαετία του '50 και έπειτα, η Νικήτη εξαπλώθηκε προς την παραλία.
Το 1952 ιδρύεται ο Αγροτικός Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός Νικήτης Χαλκιδικής. Το 1987 ο συνεταιρισμός "περνάει" στην επεξεργασία και τυποποίηση του προϊόντος με την ίδρυση και οργάνωση ενός σύγχρονου εργοστασίου 4.000 τ.μ. στο Δημοτικό διαμέρισμα της Νικήτης του Δήμου Σιθωνίας Χαλκιδικής.

Αξιοθέατα-Εκδηλώσεις
(Sights-Events)

Friday, February 21, 2020
Το παλιό χωριό της Νικήτης είναι  ένα στολίδι κρυμμένο μέσα σε μια χαράδρα στους λόφους πάνω από το σύγχρονο οικισμό. Στο παλιό χωριό, τα περισσότερα κτίρια είναι κτισμένα από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του τριάντα στον 20ο αιώνα. Κάνοντας μια βόλτα στις γειτονιές του παλιού χωριού θα συναντήσουμε στο διάβα μας σπίτια που αντιπροσωπεύουν τυπικά δείγματα της μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής του τέλους του 19ου αιώνα. Τα περισσότερα είναι τώρα σε άριστη κατάσταση. Μια βόλτα στα σοκάκια της του παλιού χωριού της Νικήτης είναι ένα ταξίδι στο παρελθόν για κάθε επισκέπτη.
Το παλαιότερο κτίριο είναι ο κοιμητηριακός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα με σημαντικές τοιχογραφίες , δείχνει το δρόμο για την κορυφή όπου δεσπόζει το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία. Η θέα από το προαύλιο του μοναδική. Μπροστά μας ξεδιπλώνεται χωροταξικά η ιστορική ανάπτυξη της Νικήτης από το 1300 μέχρι σήμερα ενώ ταυτόχρονα το βλέμμα μας μπορεί να χαθεί πέρα από τον Τορωναίο κόλπο και την χερσόνησο της Κασσάνδρας για να σταματήσει στις πλαγιές του Όλυμπου και του Κίσσαβου. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκκλησία του Αγίου Νικήτα (χρονολογείται από το 1870), που στέκεται στην κορυφή ενός λόφου. Ακριβώς κάτω από την εκκλησία, υπάρχει το παλιό δημοτικό σχολείο, ένα κτίριο της ίδιας ηλικίας που είναι το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Νικήτης. Το παλιό δημοτικό σχολείο έχει πλέον ανακαινιστεί και στεγάζει το λαογραφικό μουσείο της Νικήτης μάς δίνει την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για το παρελθόν ενός μακεδονίτικου χωριού, μέσα από τα ετερόκλητα εκθέματά του. Στο φωτεινό χώρο του μουσείου, με τα μεγάλα παράθυρα, το επενδυμένο με ξύλο ταβάνι βλέπουμε μεταξύ άλλων, είδη κουζίνας προπολεμικά, καλάθια και πιθάρια, μια Βολιώτικη δίχρονη πετρελαιομηχανή του 1944, αλλά και μια ιστορική φωτογραφία των αρχών του 20ού αιώνα από το οικογενειακό αρχείο του Αθανασίου Θ. Ξανθόπουλου, όπου απεικονίζονται εργάτες με φτυάρια και τσαπιά μαζί με εμπορικούς αντιπροσώπους. Πρόκειται για ντοκουμέντο μιας εποχής όπου εξέχουσες φαμίλιες της Νικήτης και των γύρω χωριών ασχολούνταν με το εμπόριο κάρβουνου, χρησιμοποιώντας Βούλγαρους εργάτες -γνωστούς ως «ανθρακείς»- και πουλώντας σε Εβραίους εμπόρους στη Μασσαλία και την Κωνσταντινούπολη, όπως αναφέρεται στο επεξηγηματικό κείμενο του μουσείου.
Μια από τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις είναι ο Διάπλους του Τορωναίου κόλπου. Ένας διεθνής πλέον αγώνας μαραθώνιας κολύμβησης 25 χιλιομέτρων, από την Κασσάνδρα μέχρι τη Νικήτη, που ξεκίνησε από την αγάπη των νέων της για τη θάλασσα και διοργανώνει κάθε καλοκαίρι η Εκπολιτιστική Εταιρεία Νέων Νικήτης «Ο Σίθων». Επίσης η αθλητική εκδήλωση «Σιθώνεια» και η γιορτή μελιού προσελκύουν το ενδιαφέρον πολλών επισκεπτών.
Κάθε χρόνο, στις 15 Σεπτεμβρίου στη Νικήτη οργανώνεται πανηγύρι για τον Άγιο. Άλλα σημαντικά πανηγύρια είναι του Αγίου Χριστοφόρου την 9 Μαΐου στη δασική θέση Λιβαδιά που διοργανώνεται από το Μελισσοκομικό Συνεταιρισμός ΣΙΘΩΝ με τον Σύλλογο κυνηγών, του Αγίου Παύλου στις 29 Ιουνίου στην ομώνυμη περιοχή της Νικήτης, των Αγίων Θεοδώρων το πρώτο Σάββατο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής στην παραλία της Νικήτης και του Αγίου Παντελεήμονα την 27 Ιουλίου στην ομώνυμη τοποθεσία.
Τρεις από τους ανεμόμυλους στη Νικήτη Χαλκιδικής χαρακτηρίζονται ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία και ορίζεται ζώνη προστασίας με ακτίνα 50 μέτρα γύρω από αυτούς, γιατί είναι κτίσματα του α΄μισού του 19ου αιώνα και παρουσιάζουν ενδιαφέρον από πλευράς οικοδομικής, κτιριολογίας και μορφολογίας του τόπου και είναι αναπόσπαστα δεμένοι με την ιστορία της περιοχής.

Παραδοσιακός Οικισμός Νικήτης
(Nikiti Traditional Settlement)

Friday, February 21, 2020
Με την απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού ΔΙΛΑΠ/Γ/51809/3198/1-4-78 (ΦΕΚ 250/Β/19-5-87), ο παλιός οικισμός της Νικήτης Χαλκιδικής χαρακτηρίστηκε ως ιστορικός τόπος, για την πολεοδομική του δομή και την αρχιτεκτονική του, που αποτελούν αξιόλογα και αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής της Χαλκιδικής. Αποτελεί ένα από τα παλιότερα χωριά της περιοχής. Στον οικισμό διατηρούνται σήμερα αρκετά παλιά διώροφα πετρόκτιστα σπίτια, που χτίστηκαν μετά το 1830. Ο παραδοσιακός οικισμός αναπτύσσεται στην χαράδρα που δημιουργούν οι δυο λόφοι του Κότσικα και του Τζιρόνη, δυτικά και ανατολικά αντίστοιχα. Το βόρειο τμήμα του, ορίζεται από τον πρόποδες του βουνού «Κούβαλι», ενώ το νότιο τμήμα του από το στένεμα που δημιουργούν οι δυο λόφοι, μετά το οποίο υπάρχει πλάτωμα. Στην περιοχή αυτή βρίσκεται η εκκλησία του χωριού, το Λαογραφικό Μουσείο (πρώην δημοτικό σχολείο) και τα σπίτια των τριών από τις πέντε πιο πλούσιες οικογένειες του χωριού.
Από τα τέλη του 16ου αιώνα έχουμε στοιχεία, ότι στο χώρο που σήμερα βρίσκεται ο παραδοσιακός οικισμός της Νικήτης, ήταν εγκατεστημένοι καλόγεροι του Λαυριώτικου μετοχιού, ενώ τις γύρω εκτάσεις κατείχαν και εκμεταλλεύονταν μονές του Αγίου Όρους. Από κείμενα του 1750 σχετικά με αγοροπωλησίες και παραχωρήσεις κτημάτων φαίνεται ότι οι πρώτοι κάτοικοι ήταν εγκατεστημένοι γύρω από το μοναστηριακό συγκρότημα και ασχολούνταν κυρίως με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Το 1821 η Νικήτη γνώρισε λεηλασίες και μεγάλες καταστροφές, όπως την πυρπόληση της εκκλησίας. Τότε πολλοί κάτοικοι της Νικήτης εγκατέλειψαν το χωριό και κατέφυγαν σε άλλες περιοχές, όπως Β. Σποράδες, Εύβοια, και νησιά του Β. Αιγαίου. Ακολουθεί μια δεύτερη μεγάλη καταστροφή το 1854, κατά την οποία λεηλατείται ξανά το χωριό και πυρπολείται η εκκλησία.

Οι Ανεμόμυλοι της Νικήτης
(The Windmills of Nikiti)

Friday, February 21, 2020
Παλιά η διαδικασία του αλωνισμού διαρκούσε κατά μέσον όρο δύο μέρες. Μετά το «ξιαλώνισμα» οι νοικοκυραίοι πήγαιναν ένα «φορτιό» σιτάρι σε κάποιον από τους πολλούς ανεμόμυλους που λειτουργούσαν κατά καιρούς στην Νικήτη και έπαιρναν το ανάλογο αλεύρι. Τέτοιοι μύλοι ήταν του Χουχούτα (χτίστηκε το 1834 σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή δίπλα στην είσοδο), του Χονδρογιώργη (το 1932 χτίστηκε το σπίτι πάνω στον μύλο), του Ζαφειρούδη, του Τζιτζινή, του Κριτή. Από αυτούς ο μύλος του Ζαφειρούδη ήταν ο τελευταίος που λειτουργούσε μέχρι το 1930 περίπου. Πολύ πριν το 1900 υπήρχε στην Ψαλίδα, «τ’ Μάκαρ’ η μύλους», όπως ήταν γνωστός, με το ομώνυμο πηγάδι κοντά του, τον οποίο αργότερα δούλεψε ο Γεώργιος Χονδρογιώργης. Την ίδια περίοδο λειτουργούσαν και αρκετοί νερόμυλοι όπως «τ’ Καραγιάν’ η μύλους», ο νερόμυλος στη Ντραγούλα και άλλοι, «στου Παλέμνου» και στην Καλόγρια. Οι μύλοι αυτοί σταμάτησαν τη λειτουργία τους με την εμφάνιση των αλευρομηχανών, γύρω στα 1930, που δούλευαν με πετρέλαιο. Τέτοιες μηχανές είχαν ο Γεώργιος Χονδρογιώργης, ο Αθανάσιος Ξανθόπουλος, ο Αθανάσιος Αναγνωστάρας και ήταν κατά κάποιον τρόπο οικογενειακές επιχειρήσεις. Πολύ αργότερα, το 1960, έγινε ο κυλινδρόμυλος του Γεωργίου Χονδρογιώργη δίπλα στην Αρίδα, ο οποίος άλεθε 1,5 τόνο σιτάρι την ώρα και εξυπηρετούσε όλα τα χωριά της Σιθωνίας.
Τρεις από τους ανεμόμυλους στη Νικήτη Χαλκιδικής χαρακτηρίζονται ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία και ορίζεται ζώνη προστασίας με ακτίνα 50 μέτρα γύρω από αυτούς, γιατί είναι κτίσματα του α΄μισού του 19ου αιώνα και παρουσιάζουν ενδιαφέρον από πλευράς οικοδομικής, κτιριολογίας και μορφολογίας του τόπου και είναι αναπόσπαστα δεμένοι με την ιστορία της περιοχής.
Η Νικήτη ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του 14ου αιώνα, με τον αρχικό οικισμό να συγκεντρώνεται στη σημερινή τοποθεσία του παλιού χωριού. Πριν την ίδρυση του χωριού, το μέρος ήταν μοναστηριακό μετόχι. Οι μοναχοί θα πρέπει να ήταν αυτοί που κατά τον 14ο αιώνα ή και νωρίτερα έχτισαν τον πρώτο ναό στη θέση που τον 16ο αιώνα χτίστηκε η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που σήμερα χρησιμοποιείται ως κοιμητηριακός ναός
Η ονομασία Νικήτη προέρχεται από τη «γη του Νεακίτου», μετόχι της Μονής Ξενοφώντος ήδη από το 1300, που τοποθετείται στην περιοχή του χωριού της «Ψαλίδας», λίγο πριν τη διασταύρωση προς Μαρμαρά. Τελικά η Ψαλίδα φαίνεται να παρακμάζει και να εξαφανίζεται ως χωριό. O κύριος οικισμός της περιοχής είναι πλέον η Νεακίτου η οποία κάποια στιγμή γίνεται ανεξάρτητος από το μοναστήρι οικισμός.

GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.225034, 23.686786 (Ανεμόμυλος Μακάρη Περιοχή Ψαλίδας)
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.227242, 23.667121 (Ανεμόμυλος Χουχούτα 1834)
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.225337, 23.670586 (Ανεμόμυλος-κατοικία Τριαντάφυλλου Χονδρογιώργη)
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.221514, 23.662366 (Ανεμόμυλος στην παραλία)

Παλιές Φωτογραφίες Νικήτης
(Old Photos of Nikiti)

Άγιος Νικόλαος (Όρμος Παναγίας-Βουρβουρού)
(Agios Nikolaos-Ormos Panagias-Vourvourou)

Γενικές Πληροφορίες
(General information)

Saturday, March 21, 2020
Ονομασία: Άγιος Νικόλαος
Παλιά ονομασία: Μονή Αγίου Νικολάου του Χρυσοκαμάρου & Δημάνου
Έτος δημιουργίας οικισμού: 1400 μ.Χ.
Παλιά ιδιοκτησία περιοχής: Μετόχι Ι. Μονής Ξενοφώντος
Καταγωγή κατοίκων: Αυτόχθονες
Απογραφή 1928: 1.587 Κάτοικοι
Απογραφή 2011: 1.714 Κάτοικοι
Ενοριακός Ι. Ναός: Άγιος Γεώργιος (1969)
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.248977, 23.694776

Ο Άγιος Νικόλαος βρίσκεται στη Χαλκιδική και ανήκει στο Δήμο Σιθωνίας. Οι κάτοικοι του Αγίου Νικολάου ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, τη μελισσοκομία, ενώ ανεπτυγμένη είναι και η δραστηριότητα στο χώρο του τουρισμού. Υπάρχει παιδικός σταθμός, διθέσιο Νηπιαγωγείο, επταθέσιο Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Ενιαίο Λύκειο. Αν και ο Άγιος Νικόλαος είναι ορεινό χωριό οι ακτές του (30 και πλέον χιλιόμετρα), με πανέμορφους γραφικούς κολπίσκους και καθαρές αμμουδιές, βρίσκονται σε μικρή απόσταση από το χωριό και ξεχωρίζουν για την ψιλή άμμο και την καταγάλανη θάλασσα. Το επίνειο του Αγίου Νικολάου είναι το μικρό λιμάνι, Όρμος Παναγιάς, μόλις 2,5 χιλιόμετρα από το χωριό, απ’ όπου τουριστικά σκάφη πραγματοποιούν καθημερινά δρομολόγια για τον περίπλου της χερσονήσου του Άθω, καθώς και μικρές στάσεις στο εξωτικό νησάκι της Χαλκιδικής, την Αμμουλιανή και στην Ουρανούπολη, την πύλη του Αγίου Όρους. Οι κάτοικοι του Αγίου Νικολάου φημίζονται για την παραγωγή καλού κρασιού, τσίπουρου, μελιού και ελαιόλαδου. Στην πλατεία του χωριού, που σφύζει από ζωή σχεδόν κάθε ώρα της ημέρας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, θα έχετε την ευκαιρία  να αφεθείτε κι εσείς στη μαγεία του γλεντιού που επικρατεί σε όλη την Χαλκιδική. Στον Άγιο Νικόλαο θα βρείτε ταχυδρομικό γραφείο (ΕΛΤΑ), supermarkets, διεθνή τύπο, καταστήματα ειδών λαϊκής τέχνης, Κέντρο Υγείας, φαρμακεία, συνεργεία αυτοκινήτων & σκαφών, Αστυνομικό Τμήμα, Κοινοτικό Μέγαρο, Εθελοντική Ομάδα Πυροπροστασίας Αγίου Νικολάου (ΟΠΕΑΝ) κλπ. Το Δημοτικό διαμέρισμα συναποτελούν οι οικισμοί: ο Άγιος Νικόλαος, το Αϊμπελίτσι, η Βουρβουρού, η Γαλήνη, η Διάπορος, ο Ελαιώνας, η Ελιά, ο Ζωγράφου, το Λαγονήσι, ο Όρμος Παναγίας, το Περιστέρι, ο Πύργος, η Σαλονικιού και τα Σχοινιά.

Ιστορία
(History)

Saturday, March 21, 2020
Υπάρχουν αναφορές ότι τα τελευταία 7000 χρόνια η περιοχή του Αγίου Νικολάου κατοικείται συνεχώς. Φαίνεται ότι οι πρώτοι κάτοικοι, κατοίκησαν στην περιοχή του Βέτρινου το 5000 π.Χ. περίπου. Συνήθως το σχήμα των σπιτιών ήταν ορθογώνιο και τα υλικά που χρησιμοποιούσαν ήταν πέτρες και άψητα πληθιά. Οι ασχολίες τους ήταν κυρίως η γεωργία και η κτηνοτροφία. Η διατροφή τους περιλάμβανε ακόμα άγρια θηράματα και διάφορα θαλασσινά. Γενικά οι κάτοικοι του Βέτρινου φαίνεται να ήταν φιλικοί και ειρηνικοί, γιατί ως κοινωνία είχαν ανάγκη ο ένας τον άλλο. Κατά το 2000 π.Χ. παρατηρείται αύξηση του τοπικού πληθυσμού  και φαίνεται από τη δημιουργία νέων γειτονικών οικισμών, όπως στις περιοχές Μυτάρι, στο Καρύδι της Βουρβουρούς και στο νησί Διάπορος. Η αύξηση του πληθυσμού και της οικονομίας αυτή την εποχή δημιουργεί ένα αίσθημα ανασφάλειας και ο μόνος τρόπος αντιμετώπισής της είναι να περιτειχιστούν. Τέτοιοι οικισμοί ήταν του Βέτρινου του Μυτάρι και της Σμαρδέλας. Κάποιοι ιστορικοί εντοπίζουν στην περιοχή της Σιθωνίας το χωριό Σιγγός το οποίο πιθανολογείται να ήταν ο οικισμός Μυτάρι. Κατά το 500 μ.Χ. φαίνεται ότι ο Χριστιανισμός κάνει την πρώτη του εμφάνιση στην περιοχή της Σιθωνίας. Αυτό αποδεικνύεται από την παρουσία ενός Χριστιανικού ναού, του Αγίου Ανδρέα στο νησί Διάπορος. Κατά το 1000 μ.χ. ιδρύονται αρκετά Μοναστήρια στην περιοχή της Σιθωνίας αλλά και του Αγίου Όρους τα οποία εκμεταλλεύονται εκτάσεις της περιοχής. Την περίοδο αυτή εντοπίζονται άλλοι δύο οικισμοί. Ο πρώτος βρίσκεται στον Κάμπο με την ονομασία Φουρνία και το άλλο ψηλά στους λόφους της περιοχής, τα Δημάνια. Η φτώχεια που ταλαιπωρούσε τον ντόπιο πληθυσμό έρχεται να επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο από τις επιδρομές των πειρατών της εποχής. Αποτέλεσμα όλων αυτών των γεγονότων είναι, όλοι οι οικισμοί της περιοχής να συνενωθούν και να δημιουργήσουν ένα νέο χωριό στη σημερινή τοποθεσία του Αγίου Νικολάου. Συγκεκριμένα, γύρω στο 1000 μ.Χ. καταγράφεται η μονή των Ιερομνήμων στη Βουρβουρού καθώς και η μονή του Αγίου Νικολάου του Χρυσοκαμάρου στο Μυτάρι, οι οποίες όμως με τη σειρά τους στο πέρασμα του χρόνου ρήμαξαν μετά από νέες επιδρομές και πειρατικές επιθέσεις, που έπληξαν την ευρύτερη περιοχή. Τις εγκαταλειμμένες εκτάσεις, που ήλεγχε πριν η μονή των Ιερομνήμων, απέκτησε ως δωρεά από τον Βασίλειο τον Βουλγαροκτόνο η μονή Ξενοφώντος, η οποία ίδρυσε ένα προσοδοφόρο μετόχι, εκμεταλλευόμενη τις δασοκομικές και κτηνοτροφικές δυνατότητες της βελανιδοσκέπαστης «γης των Βουρβούρων» και οργανώνοντας ένα βιβάρι, ένα ιχθυοτροφείο δηλαδή, στη λιμνοθάλασσα με το παραφθαρμένο σήμερα όνομα Λιβάρι. Δίπλα σε τούτο το εκτεταμένο μετόχι και σε τοποθεσία ασφαλή και αθέατη από τη θάλασσα, είχε παράλληλα δημιουργηθεί ένα χωριό. Αυτό προέκυψε ως αποτέλεσμα συνοίκησης των παροίκων της κατεστραμμένης παραθαλάσσιας μονής του Αγίου Νικολάου του Χρυσοκαμάρου από τη μια και του προ υπάρχοντος «χωρίου του Δημάνου», που βρισκόταν στη λοφώδη ενδοχώρα του εξωκλησιού του Αγίου Γεωργίου, από την άλλη. Έτσι, το νέο χωριό έφερε το όνομα του Αγίου Νικολάου, αλλά στο ναό του ορίστηκε να τιμάται η μνήμη του Αγίου Γεωργίου. Όταν οι Οθωμανοί κατέλαβαν τη Χαλκιδική λίγο αργότερα από το 1400 μ.Χ., ο Άγιος Νικόλαος εντοπίζεται περίπου, με 37 οικογένειες. Σημαντικές πηγές πληροφοριών έρχονται  από μοναστηριακά έγγραφα αλλά και από τα τουρκικά αρχεία της εποχής. Κατά το 1600 μ.Χ. ο ερχομός κατοίκων από τη Νότια Ελλάδα πιθανόν από τη Μάνη και τα νησιά του Αιγαίου δημιουργεί νέα δεδομένα στην  περιοχή. Καινούργιοι οικισμοί δημιουργούνται στις περιοχές: Καστέλια, Γιάννη Λημόρι, Κουτσομύλια, Παλιοκλησιά, Σμαρδέλα κ.λ.π.
Κατά τις περιόδους της Τουρκοκρατίας (1400-1821), της Απελευθέρωσης από τους Τούρκους (1821-1860), του Μακεδονικού Αγώνα (1903-1909), του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου (1914-1918), της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1919-1922), του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου (1940-1945), την περίοδο του Εμφυλίου, στον Πόλεμο της Κορέας ( Δεκαετία 1950), στο Πραξικόπημα της Κύπρου και της Τουρκικής Εισβολής, οι κάτοικοι του χωριού του Αγίου Νικολάου, έδιναν πάντα το παρών χωρίς να υπολογίζουν το κόστος για τους ίδιους αλλά και για τις οικογένειές τους με απώτερο σκοπό, ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές.

Αξιοθέατα-Εκδηλώσεις
(Sights-Events)

Friday, February 21, 2020
Στα καλντερίμια του Αγίου Νικολάου θα ανακαλύψετε χαρακτηριστικά δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής στα παραδοσιακά σπίτια του 19ου αιώνα και τις εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου (1969) και της Αγίας Παρασκευής. Στο λαογραφικό μουσείο, που πρόσφατα δημιούργησε ο δραστήριος Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου «Η Βουρβουρού», βλέποντας τα εκθέματα, θα κάνετε ένα ταξίδι στις αναμνήσεις με τη συμβολή των κατοίκων του Αγίου Νικολάου. Ο Σύλλογος διοργανώνει κάθε χρόνο τον Περίπλου Διαπόρου Νήσου με μεγάλη επιτυχία καθώς και πολλές εκδηλώσεις.
Σήμερα, ο Άγιος Νικόλαος εξακολουθεί να αποτελεί ένα χωριό που το χαρακτηρίζει η λαϊκή αρχιτεκτονική, τα πλακόστρωτα σοκάκια, οι κατανυκτικές εκκλησίες και τα γραφικά καφενεία στην πλατανοσκέπαστη πλατεία. Διαθέτει παράλληλα όμως αξιόλογους χώρους παιδείας και πολιτισμού, σημαντικές υποδομές νοσοκομειακής περίθαλψης και παροχής υπηρεσιών, σύγχρονες εγκαταστάσεις αθλητισμού και αναψυχής, ποικίλα εμπορικά καταστήματα και καλαίσθητες ξενοδοχειακές μονάδες. Ισορροπεί έτσι με επιτυχία ανάμεσα στο λαμπρό του παρελθόν και στο ακμαίο του παρόν. Αν συνυπολογιστεί μάλιστα το σαγηνευτικό φυσικό τοπίο με την εκμαυλιστική του θάλασσα, όπου αντανακλώνται πυκνά πευκοδάση και παμπάλαιοι ελαιώνες και η οποία ρυτιδιάζει μόνο από τα εκατοντάδες ταχύπλοα που εξερευνούν το νησιωτικό σύμπλεγμα της Βουρβουρούς ή από τα πλοιάρια που πραγματοποιούν τον παράπλου του Άθωνα αναχωρώντας καθημερινά από τον Όρμο Παναγίας, μπορεί να γίνει αντιληπτό γιατί και το μέλλον του Αγίου Νικολάου προδιαγράφεται ευοίωνο.

Βουρβουρού
(Vourvourou)

Friday, February 21, 2020
Η Βουρβουρού χρωστάει τη φήμη και την ομορφιά της στα δέκα δικά της νησιά τα οποία, καθώς δεν έχουν υποστεί τις επιπτώσεις της σύγχρονης ανεξέλεγκτης ανάπτυξης, αποπνέουν επίσης μια αίσθηση πρωτινών εποχών. Πράγματι, πριν από 1500 περίπου χρόνια στα πυκναραδιασμένα νησιά της Βουρβουρούς υπήρχε έντονη κατοίκηση με έξοχα μνημεία και υδάτινα περάσματα. Κεντρικό σημείο του νησιωτικού συμπλέγματος της Βουρβουρούς αποτελούσε, ο λαμπρός ναός του Αγίου Ανδρέα, που είχε οικοδομηθεί στο δυτικότερο ακρωτήρι του μεγαλύτερου νησιού, του Διάπορου, το οποίο διείσδυε στο μέσο της νησιωτικής περιοχής. Πρόκειται για μια τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική η οποία, συγκριτικά με άλλα αντίστοιχα κτήρια διατηρείται σε εντυπωσιακό ύψος και είχε κατασκευαστεί με πολυτελή υλικά μεταφερμένα από άλλες περιοχές. Ανάμεσα στα ερείπιά της εντοπίστηκαν διάφορα κομμάτια μαρμάρινων αρχιτεκτονικών μελών που διακοσμούσαν με τη λάμψη τους το ναό, όπως τμήματα από το φράγμα του πρεσβυτερίου κι από κίονες αλλά και από μια ενεπίγραφη σαρκοφάγο. Αυτό όμως που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι ο λιθόστρωτος μέσα στη θάλασσα δρόμος που, ξεκινώντας από αυτήν, ένωνε το κυρίως νησί του Διάπορου με το αμέσως επόμενο σε μέγεθος, το Αμπελίτσι. Η εν λόγω διάβαση φαίνεται ότι κατασκευάστηκε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες εκκλησιασμού και για διευκόλυνση της επικοινωνίας των κατοίκων που με επίκεντρο τον ναό του Αγίου Ανδρέα κατοικούσαν στα δύο μεγαλύτερα νησιά, αλλά σίγουρα αξιοποιούνταν και από τους υπόλοιπους που είχαν εγκατασταθεί σε όλες τις γειτονικές νησίδες και στις απέναντι στεριές δίνοντας την εντύπωση μιας πλωτής πολιτείας.
Πράγματι, εντοπίζονται κατάλοιπα ανθρώπινης παρουσίας και κατοίκησης της παλαιοχριστιανικής εποχής σε διάφορα σημεία τριγύρω. Συγκεκριμένα στην ακτογραμμή όλης της δυτικής χερσονήσου, που ορίζει τον ασφαλή και αφανή λιμένα του Κρυφτού στον Διάπορο, υπάρχουν ερείπια κτηρίων των οποίων τα οικοδομικά υλικά και το συνδετικό κονίαμα δείχνουν σημαντική οικονομική ευμάρεια. Αντίστοιχη κατάσταση επικρατούσε στο ακρωτήρι Ζέρβος του ίδιου νησιού όπου επίσης έχει εντοπιστεί πληθώρα ασβεστόκτιστων οικιών, αλλά και σε κάποιες ακόμα επιμέρους περιοχές στο μέσο της νότιας πλευράς του νησιού, όπου υπάρχουν λαξευμένες στον βράχο υδατοδεξαμενές, με τις οποίες οι κάτοικοι προσπαθούσαν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε νερό. Παρόμοια είναι η εικόνα και από όλες τις υπόλοιπες νησίδες, ακόμα και τις πιο μικρές, αφού κεραμίδες και γκρεμισμένοι τοίχοι ή έστω απλή κεραμική υπάρχει μέχρι και σε βράχους των οποίων τα ανθρωπογενή ίχνη έχουν υποστεί έντονη διάβρωση. Έτσι οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι, πέρα από τον Διάπορο, πρέπει να υπήρχαν οικοδομήματα, ανάμεσα στα οποία και κάποιες πολυτελείς αγρεπαύλεις, στις νησίδες Αμπελίτσι, Περιστέρι, Ελιά, Ποντίκι, Άγιος Ισίδωρος, Πρασσού, στα Καλαμονήσια, ακόμα και στο μικροσκοπικό Πετρονήσι. Το ίδιο όμως ίσχυε κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια και στην Ξιφάρα, την χερσόνησο που σαν ξίφος διεισδύει στη θάλασσα και αποτελεί το όριο μεταξύ του ακύμαντου κόλπου της Μεσοπαναγιάς και του Σιγγιτικού, αλλά και στην Παναγιά της Βουρβουρούς όπου επισημαίνονται ογκώδεις καταποντισμένοι τοίχοι αγροικιών δίπλα από το αντίστοιχο ξωκλήσι. Δεν αποκλείεται να υπήρχε εγκατάσταση και στο Μέγα Τείχος, όπου στέκεται ακόμα επιβλητικό το σπουδαίο και δυσεξήγητο αμυντικό τείχος που αποκόπτει την ομώνυμη χερσόνησο. Αν μάλιστα ως μέρος του νησιωτικού συμπλέγματος θεωρήσουμε και το νησί της Καλογριάς αλλά και τις απέναντι δαιδαλώδεις ακτές, όπου εντοπίζονται σημαντικά ερείπια κτηρίων ειδικά στην ευρύτερη περιοχή του Μπαταρά, του Λαγονησιού και της Λατούρας, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι η αίσθηση της πολιτείας του νερού εμπλουτίζεται.
Ασφαλώς οι μετακινήσεις σε μια τέτοια έκταση, με εξαίρεση την στεριά του Διάπορου έκτασης 3,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων που διαθέτει μονοπάτια, θα γινόταν με πλωτά μέσα διάφορων μεγεθών ανάλογα με τον σκοπό μεταφοράς που καλούνταν να εξυπηρετήσουν. Η έντονη σχέση με τη θάλασσα επεκτεινόταν προφανώς και στις οικονομικές δραστηριότητες αφού το υγρό στοιχείο εκτός από τις διευκολύνσεις στις μεταφορές θα προσέφερε μεγάλο πλούτο αλιευμάτων τόσο από το ανοιχτό πέλαγος όσο και από τα περίκλειστα ασφαλή νερά της, ειδικά από το Λιβάρι, η ονομασία του οποίου αποτελεί παραφθορά της βυζαντινής λέξης βιβάριον που θα πει ιχθυοτροφείο. Εντούτοις δεν θα πρέπει να θεωρηθούν υποδεέστερες και οι υπόλοιπες ασχολίες όπως η ξύλευση του πυκνού δάσους του Καρβουνά, αλλά και οι γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες στο γόνιμα προσχωσιγενή εδάφη της Βουρβουρούς. Άλλωστε αυτά τα παραγωγικά χώματα βρισκόντουσαν σε απόσταση μόλις λίγων εκατοντάδων μέτρων μακριά από τον Διάπορο. Αναμφίβολα όμως ο κύριος παράγοντας που καθιστούσε το νησιωτικό σύμπλεγμα της Βουρβουρούς μοναδικό ήταν τα ασφαλή λιμάνια της Μεσοπαναγιάς και του Δημήτρη, μοναδικά σε όλο το βόρειο Αιγαίο. Αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της συνέχισε να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο και στις επόμενες εποχές αφού στα κρυφά λιμανάκια της κατέφθαναν καράβια της επαναστατημένης Ελλάδας του 1821 και από αυτήν απέπλεαν σωτήρια σκάφη για φυγάδευση οικογενειών και μαχητών τόσο σε βίαιους καιρούς των Οθωμανικών χρόνων όσο και την εποχή των παγκόσμιων πολέμων.

ΕΡΕΥΝΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ & ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:

Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2015-2023 ®

Παλιές Φωτογραφίες Αγίου Νικολάου & Όρμου Παναγίας
(Old Photos of Agios Nikolaos & Ormos Panagias)

Sunspot Web Design
© Sunspot Web Design 2015-2023 ®

Τηλέφωνα επικοινωνίας :
+302374023330 & +306946676500
Υπεύθυνοι ιστοσελίδας :
Μαίρη Παπαδοπούλου & Βαγγέλης Κατσαρίνης
ΕΔΡΑ : Κασσάνδρεια Χαλκιδικής
e-mail :
Σαν την Χαλκιδική... δεν έχει !
Wednesday, May 19, 2021
Φως, ήλιος, καυτό αεράκι, θάλασσα, απέραντο γαλάζιο, μαγευτικές ακρογιαλιές, υπέροχες παραλίες, νησάκια λουσμένα στο χρώμα, ο ήχος των τζιτζικιών, βαρκάδες, παιχνίδια στην άμμο, βουτιές από ψηλούς βράχους, μακροβούτια, εξερεύνηση με μάσκα και βατραχοπέδιλα, βόλτες με θαλάσσιο ποδήλατο, θαλάσσια σπορ, μάζεμα κοχυλιών, ατελείωτα ηλιοβασιλέματα, φεγγαρόστρατες με πανσέληνο, μουσική, συναυλίες, ζεστές νύχτες κάτω από τα αστέρια, θερινό σινεμά, μουσική και χορός, φεστιβάλ, βόλτα στους αρχαιολογικούς χώρους, βυζαντινοί πύργοι και εκκλησίες, ουζάκι και ρετσίνα, τσίπουρο με μύδια αχνιστά, χταποδάκι στα κάρβουνα, ψάρια στην σχάρα με παγωμένη Μαλαγουζιά, πράσινες ελιές Χαλκιδικής, λιαστές ντομάτες, υποβρύχιο βανίλια, σπιτική παγωμένη βυσσινάδα, καρπούζι, σταφύλι, παγωμένος φραπέ, δροσερά κοκτέιλ στο κύμα συνδυασμένα με την Ελληνική φιλοξενία κάνουν την Χαλκιδική έναν από τους πρώτους τουριστικούς προορισμούς για εκατομμύρια ταξιδιώτες από όλο τον κόσμο !

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση
και γενικά η αναπαραγωγή των κειμένων της ιστοσελίδας, με οποιοδήποτε μέσο ή τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, χωρίς γραπτή άδεια του δημιουργού. Οι φωτογραφίες αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του Sunspot Web Design, βάσει του νόμου 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το νόμο 100/1975). Σημειώνεται ότι η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Εάν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε μία ή περισσότερες από τις φωτογραφίες για παρουσίαση σε έντυπο μέσο ή ιστοσελίδα, υποχρεούστε να αναφέρετε στην ίδια σελίδα και σε ευκρινές σημείο με link το website: ως πηγή των εικόνων.

Find us on Facebook
Kassandra Halkidiki
Kassandra Hotels