Halkidiki Greece
Nea Propontis Municipality
Back
Next
Municipality of Nea Propontis


Οικισμοί Δήμου Νέας Προποντίδας
(Settlements of Nea Propontis Municipality)

greek

Νέα Μουδανιά (Έδρα Δήμου Νέας Προποντίδας)
Nea Moudania (Nea Propontis Municipality Headquarters)

Γενικές Πληροφορίες
(General information)

Saturday, March 21, 2020
Ονομασία: Νέα Μουδανιά (1925)
Παλιά ονομασία: Καργί λιμάνι, Λιοντάρια
Έτος δημιουργίας οικισμού: 1922
Παλιά ιδιοκτησία περιοχής: Μονή Λεοντίας, Ιδιωτικό τσιφλίκι Χατζη-Οσμάν
Καταγωγή κατοίκων: Μουδανιά Μικράς Ασίας, Προύσσα
Απογραφή 1928: 1.238 Κάτοικοι
Απογραφή 2011: 9.342 Κάτοικοι
Ενοριακός Ι. Ναός: Άγιος Γεώργιος
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.240351, 23.287794

Ο οικισμός των Νέων Μουδανιών είναι ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Κεντρικής Μακεδονίας και το σπουδαιότερο του Νομού Χαλκιδικής, λόγω της θέσης του στον Θερμαϊκό κόλπο και της μικρής απόστασής του από τη Θεσσαλονίκη. Τα Νέα Μουδανιά (συχνά αναφέρονται και ως Μουδανιά) είναι κωμόπολη και έδρα του Δήμου Νέας Προποντίδας του νομού Χαλκιδικής. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τις τουριστικές επιχειρήσεις και με την αλιεία. Στην κωμόπολη λειτουργεί μία φορά την εβδομάδα (κάθε Τετάρτη) η μεγαλύτερη υπαίθρια λαϊκή αγορά της Χαλκιδικής.
Σήμερα η φυσιογνωμία του οικισμού προβάλλει έναν οικισμό αστικοποιημένο, με πολλές πλατείες και δρόμους με εμπορικές δραστηριότητες. Η αστικοποίηση του οικισμού ενισχύθηκε με τις επεκτάσεις, την αποξήρανση του έλους και το ρόλο που καλείται να έχει ως λιμάνι της περιοχής.
Ο οικισμός μετονομάστηκε σε Νέα Μουδανιά από Καργί (ή Γκαργκί) Λιμάνι το 1925. Τα πρώτα πρακτικά του Κοινοτικού Συμβουλίου που σώζονται χρονολογούνται το διάστημα 1925-2941. Ο οικισμός αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα με το όνομα Καργί-Λιμάνι, με το Διάταγμα της 10.10.1924 (ΦΕΚ 259Α/1924) και προήλθε από την Κοινότητα Πορταριάς. Οι συνοικισμοί που αποτελούσαν αρχικά την Κοινότητα ήταν το Καργί-Λιμάνι και η Νέα Ποτίδαια. Η Κοινότητα αναγνωρίστηκε ως Δήμος με το Ν.Δ. 107/1946 (ΦΕΚ 209α/1946). Ο συνοικισμός Νέα Ποτίδαια αναγνωρίστηκε σε ιδιαίτερη Κοινότητα με το Ν.Δ. της 16.6.1926 (ΦΕΚ 217Α/1926).
Οι κάτοικοι προέρχονται από τα Μουδανιά της Μικράς Ασίας όπου κατοικούσαν σε διάφορα χωριά της περιοχής. Από διηγήσεις έχουν φτάσει έως τις μέρες μας οι συνθήκες διαβίωσης των πρώτων κατοίκων στα Νέα Μουδανιά. Στο Αρχείο της Διεύθυνσης Πολιτικής γης Πολυγύρου, δεν αναφέρεται καμία απαλλοτρίωση ή παραχώρηση αγιορείτικου αγροκτήματος προς εγκατάσταση των προσφύγων. Δεν έχει διασωθεί αντίστοιχη απόφαση της ΕΑΧ. Αντίθετα ο Σχινάς αναφέρεται σε ιδιωτικό τσιφλίκι. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η εγκατάσταση έγινε σε δημόσιες γαίες προερχόμενες από την απαλλοτρίωση αυτού του ιδιωτικού τσιφλικιού, γαίες τις οποίες επίσης διαχειριζόταν η ΕΑΠ και η υπηρεσία Εποικισμού του Υπουργείου Γεωργίας. Η αρχική διανομή κλήρων έγινε και κυρώθηκε το 1930 και περιλάμβανε μόνο πρόσφυγες. Κάθε δικαιούχος έπαιρνε 6 ιδιοκτησίες, μεταξύ των οποίων ήταν οικόπεδο, ελαιώνας, άμπελος και αγρός. Η έκταση όλων αυτών ποίκιλε από 52 στρ έως 17 στρ. συνολικά, ανάλογα με τη θέση τους. Από τον Κτηματολογικό πίνακα του 1930, φαίνεται ότι τα αγροτεμάχια ήταν 2.390 και περιλάμβαναν κοινόχρηστα, ελαιώνες, αμπέλους, αγρούς, δρόμους, κήπους, έλη, αμμώδεις εκτάσεις και νεκροταφείο. Τα μισά προήλθαν από τον ελαιώνα. Ένα τμήμα ήταν έλος. Στην υπόλοιπη έκταση, εξαιρουμένου του ελαιώνα, είναι πιθανόν να συμπεριλαμβανόταν και μοναστηριακή ιδιοκτησία. Τα κοινόχρηστα αγροτεμάχια είχαν έκταση έως και 8 στρέμματα και οι αγροί από 1 έως και 25 στρέμματα. Η συνολική έκταση του αγροκτήματος ήταν 16.222 στρ. Η πρώτη διανομή αγρών, τεμάχιο της οποίας αποτελούσε και ο οικισμός, οριστικοποιήθηκε και κυρώθηκε με τον Νόμο 4857/1930. Ο κτηματολογικός πίνακας λειτουργεί ως κτηματολόγιο έως και σήμερα. Μετά την πρώτη διανομή του 1930, σημαντική ήταν η διανομή που έγινε το 1960 και αφορούσε αγροκτήματα, έλη, δρόμους, βοσκές κλπ. Η συμπληρωματική αυτή διανομή επικυρώθηκε με το 4424/ 1964 Νομοθετικό Διάταγμα. Το 1969 εκδόθηκε Απόφαση του Νομάρχη Χαλκιδικής που παραχωρούσε στην κυριότητα του Δήμου τα κοινόχρηστα του αγροκτήματος.
Send Comments

Ιστορία
(History)

Saturday, March 21, 2020
Πρόκειται για νέο οικισμό, δηλαδή οικισμό που ιδρύθηκε με την έλευση των προσφύγων, μετά το 1923. Σύμφωνα με πληροφορίες από μέρους του Δήμου, το 1920 υπήρχαν εκεί 168 κάτοικοι. Γύρω από τον τόπο εντοπίστηκαν ίχνη εγκατάστασης των κλασσικών και ελληνιστικών χρόνων, δεν υπάρχει όμως καμία ιστορική μαρτυρία για την περιοχή. Τον προηγούμενο αιώνα η θέση λειτουργούσε ως «σκάλα» φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων. Πρόκειται για το Καργκί-λιμάν ή Στα λιοντάρια. Η ονομασία λιοντάρια ίσως προέκυψε ως ανάμνηση της Μονής της Λεοντίας στην οποία ανήκε η περιοχή ως μετόχι, τον 10ο αιώνα. Στην αρχή του 20ου αιώνα, ο Τούρκος μεγαλοκτηματίας Χατζη-Οσμάν δημιούργησε τον πρώτο συστηματικό ελαιώνα στη Χαλκιδική. Σε νεόφυτο τότε, ελαιώνα αναφέρεται και ο Ν. Σχινάς, κατά την περιήγησή του στην Χαλκιδική το 1886, ως ιδιοκτήτη όμως αναφέρει τον Χριστάκη Εφέντη. Η ταύτιση των δύο δεν είναι δυνατή λόγω μικρών αποκλίσεων στην ακριβή τους θέση και της διαφορετικής χρονολόγησή τους. Ο ελαιώνας του Χατζη-Οσμάν ο οποίος σώζεται στο μεγαλύτερο μέρος του ακόμα και σήμερα, στους λόφους ΒΔ των Νέα Μουδανιών, απαλλοτριώθηκε, κατά τον Αγροτικό Νόμο, υπέρ των ακτημόνων. Λέγεται ότι τον διαχειριζόταν επιστάτης που κατοικούσε στο παραδοσιακής μορφολογίας κτίσμα στο οποίο στεγάζεται σήμερα το Λαογραφικό Μουσείο του τόπου. Ο επιστάτης αυτός αποχώρησε και δεν δικαιώθηκε κτήμα από τη διανομή. Το βοηθητικό σπίτι του ελαιώνα του Χατζη-Οσμάν χρονολογείται από το 2ο μισό του 19ου αιώνα, έχει διαστάσεις 7,0 επί 10,0 μ και είναι δομημένο από εμφανή λιθοδομή με ξύλινα διαζώματα. Σε απόσταση 100 μ περίπου από το σπίτι, βρίσκεται μικρό προσφυγικό παρεκκλήσι. Τα Νέα Μουδανιά κατοικήθηκαν το 1923. Η συγκέντρωση των κατοίκων συνεχίστηκε έως το 1924 οπότε συνολικά συγκεντρώθηκαν περίπου 200 οικογένειες από Μουδανιά, Ελιγμούς, Κουρί, Πελαδάρι, Μπαλιά, Κίο, Καλόλιμνο και Αρετσού.
Send Comments

Αξιοθέατα-Εκδηλώσεις
(Sights-Events)

Friday, February 21, 2020
Μουσείο Αλιευτικών Σκαφών & Εργαλείων
Παραγάδια, καμάκια, αγκίστρια ομοιώματα από βάρκες μικρές και μεγάλες αλλά και εργαλεία που αντικαταστάθηκαν με σύγχρονα και τα οποία αποτελούσαν, μέρος της καθημερινή ζωής των ψαράδων αποτελούν πια το υλικό του πρώτου ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΣΚΑΦΩΝ & ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ που άνοιξε τις πύλες του το Μάρτιο του 2001 στα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής. Το μουσείο έρχεται να καλύψει το κενό το οποίο υπήρχε στη χώρα μας, καθώς παρά τη πλούσια αλιευτική παράδοση που έχουμε σαν χώρα δεν υπήρχε μέχρι σήμερα ένας χώρος συγκέντρωσης και παρουσίασης των αντικειμένων.
Η ιδέα ανήκει στο Ναυτικό Όμιλο Μουδανιών, που τα μέλη του πρόσφεραν μια σημαντική συλλογή κοχυλιών από τις ελληνικές θάλασσες και συνέβαλαν στη διατήρηση των αλιευτικών αντικειμένων. Τρισδιάστατες αναπαραστάσεις τεχνικών αλιείας, όπως το νταλιάνι, η πεζότρατα, το γρι-γρι, ομοιώματα σκαφών, όπως η κωπήλατη τράτα και μηχανότρατα με γάστρα καραβόσκαρου καθώς και πλούσιο εικονογραφικό υλικό και εύληπτα κείμενα συμπληρώνουν τα σπάνια αλιευτικά αντικείμενα. Στο Μουσείο λειτουργεί επίσης αίθουσα πολλαπλών χρήσεων που κατά καιρούς έχει φιλοξενήσει εκπαιδευτικά προγράμματα και εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας. Τέλος, το Μουσείο διαθέτει πωλητήριο αναμνηστικών ειδών, έναν όμορφα διαμορφωμένο περιβάλλοντα χώρο καθώς και χώρο στάθμευσης.

Λαογραφικό Μουσείο Βιθυνίας
Στο Μουσείο εκτίθενται οικιακά σκεύη, αγροτικά εργαλεία, φορεσιές, φωτογραφίες κ.λπ. από τη Βιθυνία της Μικράς Ασίας, το γενέθλιο τόπο των προσφύγων της περιοχής. Στοιχεία επικοινωνίας: Οικία Τούρκου Χατζή Οσμάν, Περιοχή Αλμύρας, 63200, Νέα Μουδανιά. Τηλ.: 23730 21368

Ιερός Ναός Παναγίας Κορυφινής
Οι λόφοι της «Παναγίας Κορυφινής» και του «Προφήτη Ηλία» προσφέρουν πανοραμική θέα της πόλης και της θάλασσας. Στο ψηλότερο σημείο της πόλης, το λεγόμενο λόφο της «Παναγίας Κορυφινής» βρίσκεται μια όμορφη εκκλησία βασιλική τρίκλιτη χτισμένη το 1975 μέσα σε ένα μαγευτικό περιβάλλον. Εκεί φυλάσσεται η ομώνυμη εικόνα που ταξίδεψε από την Καλόλιμνο της Μικράς Ασίας και γιορτάζεται μεγαλόπρεπα στις 8 Σεπτεμβρίου ενώ η μέρα αυτή είναι τοπική αργία. Αξίζει ακόμα να δείτε τον  ενοριακό Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου με το επιβλητικό τέμπλο, την ιδιαίτερη διακόσμηση και το ψηλό καμπαναριό καθώς και το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου κτισμένο το 1996.

Γιορτή Σαρδέλας
Διοργανώνεται από το Δήμο Νέας Προποντίδας και τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Ο Φάρος» τη δεύτερη εβδομάδα του Ιουλίου. Οι εκδηλώσεις διαρκούν μία εβδομάδα. Κλείνουν την Κυριακή με τη γιορτή της σαρδέλας, όπου διανέμονται δωρεάν ψητές σαρδέλες με λευκό κρασί. Γίνεται γλέντι μέχρι το πρωί.

Φεστιβάλ Θάλασσας
Στο Ανοιχτό θέατρο, κόσμημα της πόλης, χωρητικότητας 2.000 θεατών, φιλοξενούνται με τον τίτλο «Φεστιβάλ της Θάλασσας» ποιοτικές θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες υψηλών απαιτήσεων σε ένα χώρο δίπλα στη θάλασσα, σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Διοργανώνεται από τον πολιτιστικό σύλλογο «Ο Φάρος» υπό την αιγίδα του Δήμου Νέας Προποντίδας.
Send Comments

ΕΡΕΥΝΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ & ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:

Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2015-2023 ®

Φωτογραφίες Νέων Μουδανιών
(Photo Gallery of Nea Moudania)

Παλιές Φωτογραφίες Νέων Μουδανιών
(Old Photos of Nea Moudania)

Άγιος Μάμας
(Agios Mamas)

Γενικές Πληροφορίες
(General information)

Saturday, March 21, 2020
Ονομασία: Άγιος Μάμας (1926 ανεξάρτητη κοινότητα)
Παλιά ονομασία: Άγιος Μάμας
Έτος δημιουργίας οικισμού: 1928
Παλιά ιδιοκτησία περιοχής: Τσιφλίκι Μιχαήλ Βέη
Καταγωγή κατοίκων: Αυτόχθονες
Απογραφή 1928: 495 (+6 Μετόχι Βατοπεδίου)
Απογραφή 2011: 1.057 (+ Παπά Αλώνι και Πόρτες)
Ενοριακός Ι. Ναός: Ι. Ν. Κοίμησης Θεοτόκου
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.247364, 23.329477

Ο Άγιος Μάμας είναι μεγάλος οικισμός και έδρα ομώνυμου Δημοτικού διαμερίσματος στο Δήμο Νέας Προποντίδας του νομού Χαλκιδικής. Βρίσκεται ανάμεσα στις χερσονήσους της Κασσάνδρας και της Σιθωνίας. H απόστασή του από τη Θεσσαλονίκη είναι 70 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με την απογραφή πληθυσμού του 2011, μαζί με τους οικισμούς Παπά Αλώνι και Πόρτες, αριθμεί 1.057 κατοίκους. Κύρια ασχολία των κατοίκων του είναι η καλλιέργεια βρώσιμης ελιάς και οι τουριστικές επιχειρήσεις. Ο κάμπος του χωριού είναι εύφορος και η παραλία του έχει μήκος 3.5 χλμ. από το Θερμαϊκό και 5 χλμ από το κόλπο Κασσάνδρας.
Το χωριό πήρε το όνομά του από τον Άγιο Μάμα (Προστάτης των βοσκών και των υιοθετημένων παιδιών), ο οποίος γεννήθηκε στην Γάγγρα της Παφλαγονίας το 260 μ.Χ.. Ο Άγιος γεννήθηκε στη φυλακή και επειδή οι γονείς του, ο Θεόδοτος και η Ρουφίνα, πέθαναν εκεί, ανέλαβε να τον μεγαλώσει κάποια γυναίκα που ονομαζόταν Αμμία Ματρώνα. Αυτή ήταν ευσεβής Χριστιανή και σε αυτήν οφείλεται το όνομα του Αγίου. Η παράδοση λέει ότι ο μικρός συνήθιζε να τη φωνάζει «μάμα». Του διδάσκει την Αγία Γραφή και γίνεται φανατικός χριστιανός. Για το Χριστιανικό του έργο υφίσταται φρικτά βασανιστήρια και θανατώνεται από τον ηγεμόνα Αλέξανδρο στις 2 Σεπτεμβρίου.
Το χωριό Άγιος Μάμας αναφέρεται σε έγγραφα του Αγίου Όρους τον 11ο αιώνα. Στην επανάσταση του 1821 το χωριό καταστράφηκε από τους Οθωμανούς και στην περιοχή έγινε η Μάχη των Ελών. Οι κάτοικοι του Αγίου Μάμαντος συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821 με σπουδαίους αγωνιστές όπως ο Δημήτριος Πολύζος, ο Ιωάννης Πολύζος, ο Αυγερινός Ιωάννου κ.α.
Από το 1918 έως το 1926 ο Άγιος Μάμας αποτελούσε συνοικισμό που ανήκε στη γειτονική κοινότητα της Πορταριάς (ΦΕΚ Α 152/1918) μαζί με τα χωριά Καρκάρα, Μυριόφυτο, Βρομώσυρτα, Καρά-Τεπέ, Σουφλάρ, Εμερτζελή, Μαριανά και Πάζαλο. Ο ‘Άγιος Μάμας έγινε ανεξάρτητη κοινότητα στα 1926.
Το σχολείο στεγαζόταν στο «Μαγαζείον», στο χώρο που βρίσκεται σήμερα το κοινοτικό κατάστημα, το οποίο ανήκε στο Βέη και το παραχώρησε ως δωρεά αποκλειστικά για τη λειτουργία σχολείου το 1924, μετά την απελευθέρωση.
Σήμερα είναι ένα κατ' εξοχήν αγροτικό χωριό που εκμεταλλεύεται τον εύφορο κάμπο του. Χιλιάδες ελαιόδεντρα που είναι και το σήμα κατατεθέν της περιοχής έχουν καταστήσει τον Άγιο Μάμα ένα από τα σημαντικότερα κέντρα συγκέντρωσης βρώσιμων ελιών άριστης ποιότητας. Στην καταγάλανη θάλασσα της παραλίας του Αγίου Μάμαντος που έχει μήκος 3500 μέτρα και αποτελεί κομμάτι του Τωροναίου κόλπου θα ευχαριστηθείτε το μπάνιο σας και στα παραθαλάσσια μπαράκια και «καφέ» θα απολαύσετε καφέ, ποτά και φαγητό από το πρωί μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Send Comments

Το μετόχι του Αγίου Γεωργίου της Μονής Βατοπεδίου στον Άγιο Μάμαντα

Saturday, March 21, 2020
Οι ιστορικές πηγές, οι περιγραφές των περιηγητών και διάφορες αποσπασματικές πληροφορίες αναφέρουν την ύπαρξη στην περιοχή μετοχιού τιμώμενου στον Άγιο Γεώργιο, που ανήκε στη μονή Βατοπεδίου Αγίου Όρους. Σύμφωνα με τους χρυσόβουλλους λόγους των Παλαιολόγων η κατοχή του μετοχιού του Αγίου Γεωργίου προσκυρώνεται στην αγιορείτικη μονή. Το μετόχι βρισκόταν σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου νότια του χωριού του Αγίου Μάμαντος και ο πύργος του, που χτίστηκε γύρω στα 1329, σε ερειπιώδη κατάσταση, ορθωνόταν μέχρι το 1874. Μεγάλη έκταση κοντά στο φρούριο προστέθηκε στο μετόχι από δωρεά το 1369, ενώ από την ίδια εποχή κατείχε και τρία αλιοτόπια. Από το μετόχι αυτό εξαρτιόταν απευθείας μία έκταση περίπου 200 μοδίων, της ονομαζόμενης «του Βατοπεδίου». Το 1369 ο μέγας δομέστικος Αλέξιος Λάσκαρις Μετοχίτης δώρισε στη μονή Βατοπεδίου έκταση 13.000 μοδίων στη θέση Στυλιάριον, κοντά στον πύργο του Αγίου Μάμαντος.
Αναφέρεται τα έτη 1283 και 1292 σε χρυσόβουλο λόγο του Ανδρονίκου Β΄ Παλαιολόγου όπου έχουμε την πρώτη αναφορά στο μετόχι του Αγίου Μάμαντος που ανήκει στη μονή Βατοπεδίου, αναφέρεται μάλιστα ως «παλαιό» γεγονός που μας οδηγεί χρονικά στην ανάκτηση της Μακεδονίας από τους Αυτοκράτορες της Νίκαιας στη δεκαετία του 1250. Η «καθέδρα» του μετοχιού βρισκόταν στη θέση του σημερινού Γεωργικού Σταθμού και ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο.
Στο λόφο της τούμπας του Αγίου Μάμαντος (Προϊστορικής Ολύνθου) κοντά στη Νέα Όλυνθο κατά τη διάρκεια συστηματικής ανασκαφής που έγινε από το Πανεπιστήμιο Βερολίνου και το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο τη χρονική περίοδο 1994 και 1995, αποκαλύφθηκαν κτίσματα της Βυζαντινής Εποχής. Μπορούμε να ταυτίσουμε με μεγάλη πιθανότητα το τμήμα του βυζαντινού οικισμού στην Τούμπα που προέκυψε από την ανασκαφική έρευνα κυρίως του 1995 και του 1996 είτε με το χωριό Άγιος Μάμας όπου και το μετόχι του Αγίου Γεωργίου, είτε με τη θέση Στυλιάριον, εκτάσεις που αποτελούσαν ιδιοκτησίες της αγιορείτικης βατοπεδινής μονής.

Send Comments

Γεωργικός σταθμός Αγίου Μάμαντος (1938)

Saturday, March 21, 2020
Πρόκειται για ένα ίδρυμα γεωργικής έρευνας (ΕΘΕΑΓΕ), βασικός σκοπός του οποίου ήταν η έρευνα σχετικά με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Για παράδειγμα πραγματοποιούνταν έρευνες σε διάφορες φυλές προβάτων και πάνω σε διάφορες ποικιλίες, κυρίως σε σιτάρι. Διάφορες μεθόδους που ήδη εφάρμοζαν στο εξωτερικό, στο κέντρο αυτό εξεταζόταν και επεκτείνονταν, ώστε να χρησιμοποιηθούν και στην Ελλάδα από τους κτηματοπαραγωγούς. Ο Γεωργικός σταθμός Αγίου Μάμα είχε ιδρυθεί με το προεδρικό διάταγμα της 27ης Δεκεμβρίου του 1929. Το κέντρο Γεωργικών ερευνών ιδρύθηκε το 1938 και απασχολούσε ντόπιους κατοίκους είτε ως διοικητικούς (περίπου 50-60), είτε ως εργάτες, ανάλογα με την κατάρτιση που είχαν. Τα κτίρια στα οποία στεγαζόταν ο Γεωργικός σταθμός ανήκαν στη μονή Βατοπεδίου και περιήλθαν το 1930 στην κυριότητα του Υπουργείου Γεωργίας μετά από ανταλλαγή αντίστοιχης έκτασης του Υπουργείου στο Πόρτο Λάγος του νομού Ροδόπης. Σκοπός της ίδρυσης του Σταθμού ήταν η «παραγωγή σπόρων και λοιπού βελτιωμένου φυτικού υλικού, η αξιολόγηση και διάδοση βελτιωμένων φυλών ζώων και ποικιλιών φυτών και η παροχή τεχνικών οδηγιών, γνώσεων και λοιπών πληροφοριών σχετικών με τις αγροτικές ασχολίες». Λειτουργούσε υπό την εποπτεία του Υπουργείου Γεωργίας και σε συνεργασία με το τμήμα Γεωπονίας και Κτηνιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα τελευταία χρόνια η ερευνητική δραστηριότητα είχε συρρικνωθεί και πλέον φημολογείται ότι μετά το κλείσιμο του Γεωργικού σταθμού (2010), όλη η έκταση των 1600 στρεμμάτων θα νοικιαστεί σε ιδιώτες προς εκμετάλλευση.
Send Comments

Η τούμπα του Αγίου Μάμαντος

Saturday, March 21, 2020
Η τούμπα του Αγίου Μάμα, βρίσκεται στο νομό Χαλκιδικής, μεταξύ των χερσονήσων Κασσάνδρας και Σιθωνίας , στο μυχό του Τορωναίου κόλπου, σε απόσταση 1χλμ. βόρια του ομώνυμου χωριού και 750μ. νότια της Ολύνθου. Έχει διαστάσεις 200x80μ και το ύψος της φτάνει τα 20μ. Η έρευνα έδειξε ότι κατά την Εποχή του Χαλκού η τούμπα βρισκόταν σε μια μικρή χερσόνησο, ενώ σήμερα βρίσκεται σε προσχωσιγενές πεδίο, σε απόσταση 5χλμ. από την ακτή. Η ευρύτερη περιοχή του Αγίου Μάμαντος κατοικήθηκε ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους και δη από τα μέσα της Νεολιθικής εποχής (5000 π.Χ.). Είναι μία από τις πιο εντυπωσιακές τούμπες της Χαλκιδικής και η μοναδική γνωστή που σώζει δύο κορυφές. Η τούμπα κατοικήθηκε από το τέλος της Νεολιθικής Περιόδου ως και την Εποχή του Σιδήρου. Στα δυτικά της εντοπίστηκε οργανωμένο νεκροταφείο της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού. Οι ανασκαφικές έρευνες την άνοιξη του 1928 από τον W. Α. Heurtley και άλλων μελών της Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής, έχουν φέρει στο φως ευρήματα προϊστορικής αρχιτεκτονικής και αγγειοπλαστικής. Από το 1993 ξεκίνησε νέα ανασκαφή συστηματική από τη Γερμανική Αρχαιολογική Σχολή, υπό τη διεύθυνση του αρχαιολόγου Dr B. Haensel. Αποδείχτηκε με τις πρόσφατες ανασκαφές (1995-1996) ότι η δεύτερη χαρακτηριστική κορυφή δεν σχηματίστηκε κατά τους προϊστορικούς χρόνους, αλλά κατά τη βυζαντινή περίοδο. Η περιοχή του Αγίου Μάμαντος βρισκόταν ανάμεσα σε δύο σημαντικές πόλεις της αρχαίας κλασικής εποχής, την αρχαία Όλυνθο, που ήταν βοττική πόλη, και την Ποτίδαια, αποικία που ίδρυσε η Κόρινθος περί τα 600 π.Χ..
Περί χαρακτηρισμού περιοχών του Νομού Χαλκιδικής ως αρχαιολογικών χώρων:
Άγιος Mάμας: Προϊστορικός συνοικισμός εις ύψωμα ενός χιλιομέτρου περίπου (1000 μ.) βορείως του ομωνύμου χωρίου και περίπου επτακοσίων πεντήκοντα (750 μ.) νοτίως του χωρίου Όλυνθος.
Send Comments

Εμποροπανήγυρη Αγίου Μάμαντος (1870)

Saturday, March 21, 2020
Το χωριό είναι γνωστό για το μεγάλο πανηγύρι που διοργανώνεται κάθε χρόνο 1-4 Σεπτεμβρίου απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Μάμαντος και είναι το μεγαλύτερο πανηγύρι της Βορείου Ελλάδας. Στο χώρο του πανηγυριού υπήρχε το παλιό ξωκλήσι του Αγίου Μάμα, στο χώρο του όμως χτίστηκε την δεκαετία του 1990 ένας καινούριος ναός και ένα υπερσύγχρονο πολιτιστικό κέντρο. Η πρώτη γνωστή ιστορική μαρτυρία για την εμποροζωοπανήγυρη χρονολογείται στο 1870.
Αρχικά στην πανήγυρη είχαμε μόνο αγοραπωλησία ζωών, ήταν δηλαδή ζωοπανήγυρη και στη συνέχεια εξελίχτηκε σε εμποροπανήγυρη. Ο παλαιός χώρος στο «Μπεζεστένι» χρησιμοποιούνταν μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 1960 για αγοραπωλησία ζωών. Ο χώρος προσφερόταν για αγοραπωλησία ζώων επειδή διέθετε νερό και ήταν ανοικτός και προσβάσιμος για ζώα και ανθρώπους.
Ο χρόνος διεξαγωγής του στην αρχή του Σεπτέμβρη ιδανικός, μετά το τέλος της σποράς και των άλλων καλοκαιρινών γεωργικών ασχολιών, ενώ ταυτόχρονα άρχιζε η προετοιμασία για τη νέα γεωργική χρονιά, της σποράς αλλά και για το χειμώνα, χρόνος κατάλληλος για να αγορασθούν και να πουληθούν ζώα. Η γειτνίαση του με το μετόχι στον Άγιο Μάμαντα, η ανάμειξη των μοναχών στο θρύλο για την εύρεση της εικόνας του Αγίου και κυρίως τα βόδια που ως θεία φερέφωνα δηλώνουν τη θέληση του Αγίου νομίζουνε ότι αποδεικνύουν, μέσω του θρύλου, πως το μέρος αυτό σχετίζεται με αγορά ζώων υπό την αιγίδα μάλιστα ενός Αγίου που συνδέεται στενά με την προστασία των ζώων.
Send Comments

Αξιοθέατα-Εκδηλώσεις
(Sights-Events)

Friday, February 21, 2020
Υδροβιότοπος Αγίου Μάμαντος

Μεταξύ του Αγίου Μάμαντος και τις Ποτίδαιας υπάρχουν μεγάλη έλη τα οποία δημιουργούν μία μοναδική λιμνοθάλασσα που αποτελεί τόπο «Κοινοτικής Προστασίας» και «Ειδική Ζώνη Προστασίας» του δικτύου Natura 2000 και φιλοξενεί πληθώρα υδρόβιων πουλιών. Η λιμνοθάλασσα του Αγίου Μάμαντος έχει έκταση περίπου 10 km2. Η περιοχή στην οποία βρίσκεται ο υδροβιότοπος ακόμη και το καλοκαίρι έχει δύο με τρεις εστίες νερού, ενώ τον επισκέπτονται περισσότερα από 283 είδη πουλιών, μεταξύ των οποίων και κάποια πολύ σπάνια. Το 2020 για πρώτη φορά στην Ελλάδα φιλοξενείται η αναπαραγωγή φλαμίνγκο στην λιμνοθάλασσα του Αγίου Μάμα. Τα φοινικόπτερα, με την επιστημονική ονομασία Phoenicopterus roseus, έκαναν την εμφάνισή τους στην Ελλάδα τα τελευταία τριάντα χρόνια και έκτοτε η παρουσία τους έχει επεκταθεί σε πολλούς υγροβιότοπους, όπου συναντώνται σε μεγαλύτερους αριθμούς το χειμώνα.

Αρχοντικό Βέη Στον Άγιο Μάμαντα

Ήδη από τη δεκαετία του 1860 το τσιφλίκι του Αγίου Μάμαντα είχε περιέλθει στη κατοχή με αγορά του αρχαιολάτρη Σερραίου χριστιανού ορθόδοξου μεγαλέμπορα Μιχαήλ Βέη, προκρίτου της Θεσσαλονίκης ο οποίος διέμενε στη Θεσσαλονίκη και ο οποίος είχε στολίσει την αυλή του με αρχαία ευρήματα από τους αρχαιολογικούς χώρους της Χαλκιδικής. Στη συνέχεια το τσιφλίκι πέρασε στην κατοχή του γιου του Νικόλαου που διέμενε επίσης με τη σύζυγο του Αικατερίνη και τα παιδιά του Μιχαήλ και Αλέξανδρο στη Θεσσαλονίκη. Κολίγοι χωρίς δική τους περιουσία καλλιεργούσαν τα κτήματα του Βέη ως ημισιαστές πληρώνοντας επιπλέον και το φόρο της δεκάτης στο οθωμανικό κράτος αλλά και ενοίκιο για το σπίτι που έμεναν, το αμπέλι που καλλιεργούσαν και για το δικαίωμα βοσκής των ζώων τους στον Βέη. Οι αδερφοί Μιχαήλ και Αλέξανδρος Βέη συνέχιζαν να κατέχουν το τσιφλίκι, διέμεναν στο κονάκι, οικία που αποτελεί δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα και έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο Δήμος Νέας Προποντίδας φιλοδοξεί να δημιουργήσει σε αυτό το χώρο ένα ιστορικό και λαογραφικό μουσείο, διαφυλάσσοντας και διατηρώντας με αυτό τον τρόπο την ιστορική μνήμη της περιοχής του Αγίου Μάμαντος καθώς και της ευρύτερης περιοχής, έτσι ώστε να μεταδοθεί ακέραιη στις επόμενες γενιές.
Στις 08-05-1928 με την υπ’ αριθμ. 238693 απόφαση του Υπ. Γεωργίας ολόκληρο το τσιφλίκι κηρύχθηκε απαλλοτριωτέο.
Περί χαρακτηρισμού περιοχών του Νομού Χαλκιδικής ως αρχαιολογικών χώρων:
Αριθμός Υπουργικής Απόφασης - Αριθμός ΦΕΚ: ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/237/3304/17-3-1988 - ΦΕΚ 219/Β/22-4-1988
Κείμενο: «Χαρακτηρίζουμε ως έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία, σύμφωνα με τις διατάξεις του N 1469/50, το αρχοντικό «Bέη», στον Άγιο Μάμαντα Χαλκιδικής, διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα εξοχικής βίλλας των αρχών του αιώνα μας. Για την ανάδειξη του μνημείου ορίζεται ζώνη προστασίας που φθάνει ως τα όρια του οικοπέδου».
Send Comments

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Δημήτριος Κουρμπέτης «Το χωριό Άγιος Μάμας Χαλκιδικής»

ΕΡΕΥΝΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ & ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:
Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2015-2023 ®

Φωτογραφίες Αγίου Μάμαντος
(Photo Gallery of Agios Mamas)

Παλιές Φωτογραφίες Αγίου Μάμαντος
(Old Photos of Agios Mamas)

Νέα Ποτίδαια
(Nea Potidea)

Γενικές Πληροφορίες
(General information)

Saturday, March 21, 2020
Ονομασία: Νέα Ποτίδαια
Παλιά ονομασία: Πόρτες
Έτος δημιουργίας οικισμού: 1923
Παλιά ιδιοκτησία περιοχής: Μετόχια Σιμωνοπετριώτικο & Καπού Ι. Μονής Δοχειαρίου
Καταγωγή κατοίκων: Πλάτανος της Ανατολικής Θράκης & Μυριόφυτο της Μικράς Ασίας
Απογραφή 1928: 504 κάτοικοι
Απογραφή 2011: 1.559 κάτοικοι
Ενοριακός Ι. Ναός: Αγίου Γεωργίου (2010)
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.194656, 23.327696

Η Νέα Ποτίδαια ή Νέα Ποτείδαια (ή απλά Ποτίδαια) είναι παραθαλάσσιος μεγάλος οικισμός και κοινότητα στο Δήμο Νέας Προποντίδας του νομού Χαλκιδικής. Ο πληθυσμός της είναι 1.588 κάτοικοι, με βάση την πληθυσμιακή απογραφή του 2001. Βρίσκεται στα 6 χιλιόμετρα νότια από τα Νέα Μουδανιά, στο στενότερο σημείο της χερσονήσου Κασσάνδρας. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τις τουριστικές επιχειρήσεις και την αλιεία. Εγκαταστάθηκαν για πρώτη φορά στην περιοχή κατά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, ως πρόσφυγες.
Ο οικισμός βρίσκεται στην πιο καίρια από στρατηγικής πλευράς, θέση της Χαλκιδικής χερσονήσου, καθώς αποτελεί την είσοδο στην χερσόνησο της Κασσάνδρας, για τους ερχόμενους από την βόρεια Χαλκιδική και το Νομό Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για τον χαρακτηριστικότερο οικισμό της Χαλκιδικής καθώς αναπτύσσεται σε θέση που διακρίνεται από τον ισθμό και τη διώρυγα. Οι πρόσφυγες που κατοίκησαν στον τόπο ουσιαστικά «ίδρυσαν» τον νέο οικισμό. Ο χώρος όμως στον οποίο κτίστηκε ο προσφυγικός οικισμός έχει μια μεγάλη ιστορία που χάνεται στους προϊστορικούς χρόνους.
Χαρακτηριστική για την περιοχή είναι η διώρυγα. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς ανοίχθηκε η διώρυγα. Ήδη όμως ήταν ανοικτή τον πρώτο αιώνα μ.Χ. γιατί αναφέρεται από τον γεωγράφο Στράβωνα. Την διώρυγα ανανέωσε ο Ιωάννης Παλαιολόγος, γύρω στο 1407 και στη συνέχεια οι επαναστατημένοι Χαλκιδικιώτες, το 1821. Από το 1935 έως το 1937 έγιναν οι εργασίες διάνοιξης της διώρυγας από την αμερικάνικη εταιρεία John Monks-Ulen & co. Μήκος διώρυγας 1.200μ. πλάτος 40μ. βάθος 6-7μ. Η διώρυγα απέκτησε την σημερινή της μορφή το 1938 (Πορθμοί που δεν είναι φυσικοί αλλά δημιουργούνται με τεχνικά έργα διάνοιξης ονομάζονται διώρυγες). Πριν το 1937 υπήρχε μικρή γέφυρα στην θέση του αλιευτικού λιμανιού ενώ τα αλιευτικά σκάφη μεταφέρονταν από Θερμαϊκό σε Τορωναίο, ή αντίστροφα, με κάρα των κατοίκων της Νέας Ποτίδαιας. Από το 1937 έως το 1967 για να περάσεις την διώρυγα υπήρχε το Σάλι (είδος Φεριμπότ - Πορθμείου). Το πορθμείο (Σάλι) κόστιζε 5 δρχ. για τα λεωφορεία και τα φορτηγά και 15 δρχ. για τα τρακτέρ και δούλευε σε 24ωρη βάση. Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας τοποθέτησε τον Αύγουστο του 1962 πλωτή στρατιωτική γέφυρα «προς εξυπηρέτησιν τουριστικής κινήσεως του ξενοδοχείου Ξενία Παλιουρίου» απαγορεύοντας όμως τη διέλευση των σκαφών ! Στα 1967-1970 κατασκευάστηκε η πρώτη γέφυρα που ενώνει τις δύο ακτές με μία λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση και συνολικού μήκους 165.50 μ. από την κατασκευαστική εταιρεία ΑΚΤΩΡ Α.Ε. Σήμερα εξυπηρετεί την κυκλοφορία με 2 λωρίδες προς Κασσάνδρα. Η δεύτερη γέφυρα κατασκευάστηκε το 2001 από ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ και σήμερα εξυπηρετεί την κυκλοφορία προς Νέα Μουδανιά.
Από την γέφυρα του ισθμού μπορείτε να απολαύσετε τον Θερμαϊκό και τον Τορωναίο τις δύο θάλασσες που αγκαλιάζουν το χωριό.
Send Comments

Ιστορία
(History)

Saturday, March 21, 2020
Στη θέση αυτή οι Κορίνθιοι ίδρυσαν μια ισχυρή αποικία, την Ποτίδαια, τον 7ο αι π.Χ. η οποία σύντομα εξελίχθηκε σε μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Χαλκιδικής. Είναι πιθανόν στην ίδια θέση να προϋπήρχε πόλη με το όνομα Παλλήνη. Όπως προκύπτει από το όνομα της πόλης προστάτης της ήταν ο Ποσειδώνας. Η Ποτίδαια έκοψε Νομίσματα από τον 5ο π.Χ. αιώνα, ο τύπος των τετραδράχμων ενεπνεύσθη από το άγαλμα του Ποσειδώνα, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος. Στα Ρωμαϊκά χρόνια σαν Ρωμαϊκή αποικία, έκοψε χάλκινα Νομίσματα στα Λατινικά, με απεικονίσεις Ρωμαίων αυτοκρατόρων και την κεφαλή του Άμμωνα Δία.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Ξέρξη εναντίον της Ελλάδας 480 π.Χ. η πόλη ηττήθηκε ύστερα από πολιορκία. Ένα χρόνο όμως αργότερα ανασυγκροτήθηκε και αντιστάθηκε στην πολιορκία του Αρτάβαζου. Την ίδια χρονιά ήταν η μόνη πόλη της Μακεδονίας που μαζί με άλλες Ελληνικές πόλεις συμμετείχε στη μάχη των Πλαταιών. Μετά τους Μηδικούς πολέμους έγινε μέλος της Αθηναϊκής συμμαχίας. Λόγω αποστασίας της όμως το 431 π. Χ., οι Αθηναίοι εκστράτευσαν εναντίον της και μετά από πολιορκία 2 χρόνων, κατέκτησαν την πόλη και υποχρέωσαν τους κατοίκους της να την εγκαταλείψουν. Αμέσως μετά οι Αθηναίοι εγκατέστησαν στην πόλη δικούς τους αποίκους και η Ποτίδαια έγινε Αθηναϊκή αποικία η οποία το 357 π. Χ. καταλήφθηκε από τον Φίλιππο της Μακεδονίας. Το 316 π. Χ. ο βασιλιάς της Μακεδονίας Κάσσανδρος έκτισε νέα πόλη πάνω στα ερείπια όπου συγκέντρωσε Ποτιδαιάτες και Ολύνθιους και της έδωσε το όνομα Κασσάνδρεια. Τον 1ο αιώνα π.Χ. υπήρχε ήδη η αρχική διώρυγα, η οποία βρισκόταν περί τα 500 μέτρα βορειότερα, έξω από το βόρειο τείχος του Κασσάνδρου. Στο διάστημα που ακολουθεί ως την κατάληψη της Μακεδονίας από τους Ρωμαίους (168 π.Χ.) η Κασσάνδρεια εξελίχθηκε σε μια από τις ισχυρότερες πόλεις της Μακεδονίας. Στην περίοδο αυτή τοποθετείται πιθανότατα και η διάνοιξη της διώρυγας, πράγμα που διευκόλυνε την ναυσιπλοΐα και έδωσε ώθηση στο εμπόριο και την οικονομική ανάπτυξη. Το 168 π.Χ. υποτάχθηκε στους Ρωμαίους και γνώρισε νέα άνθιση. Η παρακμή της πόλης συνδέεται με τις επιδρομές των Ούννων οι οποίοι το 540 π.Χ. εισέβαλαν στη Μακεδονία. Έτσι, παρόλες τις προσπάθειες του Ιουστινιανού τον 14ο αιώνα μ.Χ. πηγές κάνουν λόγο για ολοκληρωτική ερήμωσή της. Το κάστρο της, σημαντικό για την ασφάλεια ολόκληρης της χερσονήσου, δέχτηκε επισκευές από τον Ιωάννη Ζ Παλαιολόγο το 1407, καθώς και από του Ενετούς αργότερα. Την εποχή της κατάληψής της από τους Οθωμανούς (1430) ακόμα και το όνομά της είχε ξεχαστεί και η περιοχή ονομαζόταν Πόρτες Κασσάνδρας ή Πόρτες. Με την επανάσταση του 1821 οι παλιές οχυρώσεις επισκευάζονται και επαναχρησιμοποιούνται, ενώ την ίδια περίοδο τοποθετείται η νέα διάνοιξη του καναλιού. Το 1821 οχυρώνονται στο κάστρο της οι επαναστατημένοι Χαλκιδικιώτες αγωνιζόμενοι σκληρά πριν γίνει ο «χαλασμός της Κασσάνδρας», το γνωστό «ολοκαύτωμα» που η επέτειός του γιορτάζεται με μεγάλη επισημότητα κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου.
Send Comments

Αξιοθέατα-Εκδηλώσεις
(Sights-Events)

Friday, February 21, 2020
Το κυριότερο αξιοθέατο της Νέας Ποτίδαιας είναι η διώρυγα που ενώνει τους δύο κόλπους, τον Θερμαϊκό και τον Τορωναίο, διευκολύνοντας έτσι τη ναυσιπλοΐα. Στο χωριό υπάρχει νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο, ενώ κύριοι ναοί είναι αυτοί του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος είναι και πολιούχος, όπως επίσης της Παναγίας Φανερωμένης και το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου. Το μεγάλο Καπού Μετόχι της Μονής Δοχειαρίου του Αγίου Όρους ιδρύθηκε το 1591. Το 1821 καταστράφηκε και ξανακτίσθηκε. Το μόνο κτίριο που σώζεται έως σήμερα από το Μετόχι είναι το ξωκλήσι των Ταξιαρχών, ένα χιλιόμετρο νοτιοανατολικά της Ποτίδαιας, που κτίσθηκε το 1872 με οικοδομικό υλικό της αρχαίας Ποτίδαιας. Στον ενοριακό ναό της Νέας Ποτίδαιας, ο οποίος τιμάται στο όνομα του Αγίου Γεωργίου, βρίσκονται εξήντα περίπου φορητές εικόνες, τις οποίες έχει καταγράψει η 10η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Οι εικόνες αυτές φυλάγονται μέσα στο Ιερό, στο υπερώο και στη ΝΔ πλευρά του ναού σ’ έναν ιδιαίτερο χώρο. Η παλιότερη χρονολογικά από τις εικόνες αυτές και συγχρόνως το πιο αγαπητό κειμήλιο των κατοίκων είναι η εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας, που βρίσκεται στο τέμπλο.
Οι μέχρι τώρα ανασκαφές δεν βοήθησαν στον ακριβή εντοπισμό της θέσης της αρχαϊκής και κλασικής Ποτίδαιας. Η γενικευμένη απουσία επιχώσεων και οικοδομικών λειψάνων αλλά και τα ελάχιστα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη και τα λιγοστά δείγματα ταφών από τους χρόνους αυτούς καθιστούν επισφαλή κατά τους μελετητές τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης της αρχαίας Ποτίδαιας. Εξαιρετικά αποσπασματικές είναι οι πληροφορίες για την οχύρωση της Ποτίδαιας. Η πόλη προστατευόταν από βόρειο και νότιο τείχος, τα οποία έφταναν ως τη θάλασσα φράζοντας τη δίοδο από και προς την Παλλήνη. Το βόρειο τείχος εντοπίστηκε κατά τη νέα διάνοιξη της διώρυγας το 1930. Αναφέρεται ότι βρέθηκαν δύο παράλληλες σειρές από πελεκημένες πέτρες σε μήκος 300 μ., παράλληλα με τη βυζαντινή οχύρωση που υπήρχε στο σημείο αυτό. Το νότιο τείχος εντοπίστηκε 900 μ. νοτιότερα. Σύμφωνα πάντως με την πληροφορία του Ηρόδοτου ότι ο Αρτάβαζος πολιόρκησε την Ποτίδαια για τρεις μήνες αλλά χωρίς αποτέλεσμα, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η πόλη διέθετε οχύρωση ήδη από τα χρόνια εκείνα. Αντίθετα, σημαντικές είναι οι πληροφορίες που παρέχονται για την οχύρωση της μεταγενέστερης Κασσάνδρειας. Με ανασκαφικές τομές που διενεργήθηκαν στην περίοδο 1984-1986, εντοπίστηκε η γραμμή των χερσαίων τειχών της Κασσάνδρειας, ενώ ταυτόχρονα επιβεβαιώθηκε ότι η πόλη ήταν χτισμένη στη θέση του σημερινού οικισμού της Ποτίδαιας και αμέσως νότια από αυτό. Οι τομές αποκάλυψαν τη γραμμή του βόρειου και νότιου τείχους που, όπως και στην περίπτωση της πρωιμότερης Ποτίδαιας, θα έφρασσαν το στενό λαιμό της χερσονήσου από θάλασσα σε θάλασσα. Τα δύο τείχη απέχουν μεταξύ τους περισσότερο από 3 χλμ. Κανένα ίχνος των παραθαλασσίων τειχών δεν εντοπίστηκε, τα οποία λογικά θα οχύρωναν την πόλη από την πλευρά του Θερμαϊκού και Τορωναίου κόλπου. Οι ανασκαφικές ενδείξεις σύμφωνα με τον ανασκαφέα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η κατασκευή των τειχών έγινε στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια και κατά συνέπεια ανήκουν στην πόλη της Κασσάνδρειας που διαδέχθηκε την αρχαιότερη Ποτίδαια.
Η εγκατάσταση προσφύγων από την Ανατολική Θράκη στο σημερινό οικισμό της Νέας Ποτίδαιας που χρησιμοποίησαν οικοδομικό υλικό από το αρχαίο τείχος και στη συνέχεια η διάνοιξη της διώρυγας και αργότερα η κατασκευή της πρώτης γέφυρας επέφεραν καταστροφές στο υπάρχον διατείχισμα. Κατά τις πρόσφατες εργασίες της 10ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων σε τμήμα του διατειχίσματος απομακρύνθηκαν μεγάλοι όγκοι χωμάτων, που είχαν συσσωρευτεί από τη διάνοιξη της διώρυγας, καθώς και νεότερες κατασκευές (προσκυνητάρια, κατασκευές από σιδηροπασσάλους και μπετόν) που υπήρχαν στους πύργους και στο τείχος. Κατόπιν άρχισε η αποκάλυψη των εξωτερικών όψεων και ο καθαρισμός του εσωτερικού των πύργων. Οι πρώτες αυτές έρευνες προσέφεραν σημαντικά στοιχεία, τόσο για την ιστορία και τις οικοδομικές φάσεις του διατειχίσματος όσο και γενικότερα για την οχυρωματική αρχιτεκτονική. Ο σχεδιασμός της αποκατάστασης προβλέπει έργα προστασίας του πρανούς της διώρυγας, στήριξη και προστασία του διατειχίσματος και απαραίτητες παρεμβάσεις στο κτίριο του παλιού δημοτικού σχολείου, ώστε να λειτουργήσει ως πολιτιστικός χώρος ή μουσείο. Στα πλαίσια της ανάδειξης προβλέπεται ανάπλαση και ηλεκτροφωτισμός της οδού που οδηγεί από την παραλία στη γέφυρα, ώστε όλες οι παρεμβάσεις να δημιουργήσουν ένα ενιαίο σύνολο, το οποίο να συνδέεται με το ιστορικό μνημείο.
Send Comments

Παλιές Φωτογραφίες Νέας Ποτίδαιας
(Old Photos of Nea Potidea)

Παλιές Φωτογραφίες Διάνοιξης Διώρυγας
(Old Photos of Canal Opening)


ΕΡΕΥΝΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ & ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:

Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2015-2023 ®

ΠΑΡΕΜΦΕΡΗ LINKS:

ΡΩΜΑΪΚΗ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ (COLONIA IULIA AUGUSTA CASSANDRENSIS)
ΤΑ ΜΕΤΟΧΙΑ ΤΗΣ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ (Metochia of Kassandra)
Metochia of Kassandra
Roman ruins

Φωτογραφίες Νέας Ποτίδαιας
(Photo Gallery of Nea Potidea)

Παλιές Φωτογραφίες από τις Γέφυρες της Διώρυγας
(Old Photos of Canal Bridges)

Παλιές Φωτογραφίες Πορθμείου (Σάλι)
(Old Photos of Ferry (Sali))

Sunspot Web Design
© Sunspot Web Design 2015-2023 ®

Τηλέφωνα επικοινωνίας :
+302374023330 & +306946676500
Υπεύθυνοι ιστοσελίδας :
Μαίρη Παπαδοπούλου & Βαγγέλης Κατσαρίνης
ΕΔΡΑ : Κασσάνδρεια Χαλκιδικής
e-mail :
Σαν την Χαλκιδική... δεν έχει !
Wednesday, May 19, 2021
Φως, ήλιος, καυτό αεράκι, θάλασσα, απέραντο γαλάζιο, μαγευτικές ακρογιαλιές, υπέροχες παραλίες, νησάκια λουσμένα στο χρώμα, ο ήχος των τζιτζικιών, βαρκάδες, παιχνίδια στην άμμο, βουτιές από ψηλούς βράχους, μακροβούτια, εξερεύνηση με μάσκα και βατραχοπέδιλα, βόλτες με θαλάσσιο ποδήλατο, θαλάσσια σπορ, μάζεμα κοχυλιών, ατελείωτα ηλιοβασιλέματα, φεγγαρόστρατες με πανσέληνο, μουσική, συναυλίες, ζεστές νύχτες κάτω από τα αστέρια, θερινό σινεμά, μουσική και χορός, φεστιβάλ, βόλτα στους αρχαιολογικούς χώρους, βυζαντινοί πύργοι και εκκλησίες, ουζάκι και ρετσίνα, τσίπουρο με μύδια αχνιστά, χταποδάκι στα κάρβουνα, ψάρια στην σχάρα με παγωμένη Μαλαγουζιά, πράσινες ελιές Χαλκιδικής, λιαστές ντομάτες, υποβρύχιο βανίλια, σπιτική παγωμένη βυσσινάδα, καρπούζι, σταφύλι, παγωμένος φραπέ, δροσερά κοκτέιλ στο κύμα συνδυασμένα με την Ελληνική φιλοξενία κάνουν την Χαλκιδική έναν από τους πρώτους τουριστικούς προορισμούς για εκατομμύρια ταξιδιώτες από όλο τον κόσμο !

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση
και γενικά η αναπαραγωγή των κειμένων της ιστοσελίδας, με οποιοδήποτε μέσο ή τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, χωρίς γραπτή άδεια του δημιουργού. Οι φωτογραφίες αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του Sunspot Web Design, βάσει του νόμου 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το νόμο 100/1975). Σημειώνεται ότι η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Εάν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε μία ή περισσότερες από τις φωτογραφίες για παρουσίαση σε έντυπο μέσο ή ιστοσελίδα, υποχρεούστε να αναφέρετε στην ίδια σελίδα και σε ευκρινές σημείο με link το website: ως πηγή των εικόνων.

Send Comments
Find us on Facebook
Kassandra Halkidiki
Kassandra Hotels