Γενικές Πληροφορίες
(General information)
Saturday, March 21, 2020
Ονομασία: Γαλάτιστα
Παλιά ονομασία: Ανθεμούς
Έτος δημιουργίας οικισμού: 9ος αιώνας μ.Χ.
Παλιά ιδιοκτησία περιοχής: -
Καταγωγή κατοίκων: Αυτόχθονες
Απογραφή 1928: 2.651 Κάτοικοι
Απογραφή 2011: 2.537 Κάτοικοι
Ενοριακοί Ι. Ναοί: Κοίμησης Θεοτόκου (Παναγίας) (1835) & Άγιος Γεώργιος-Άγιος Χαράλαμπος (1816)
GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.467798, 23.281201
Η Γαλάτιστα είναι κωμόπολη χτισμένη στις πλαγιές του Ομβριανού (όρος Άη Λιάς (Προφήτης Ηλίας) που ανήκει στην οροσειρά του Χορτιάτη (Κισσός) με υψόμετρο 500 περίπου μέτρων) και είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά της Χαλκιδικής. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γεωργία γεγονός που επιτρέπει ο πλούσιος κάμπος της Ανθεμούσας. Άλλες δραστηριότητες που συναντά κανείς στην περιοχή από πολύ παλιά είναι η ελαιοκομία, η μελισσοκομία αλλά και η αμπελουργία ιδίως στην περιοχή της Μπανίκοβης που βρίσκεται λίγο έξω από τον κυρίως οικισμό. Έχει αρκετά αρχαιολογικά ευρήματα στον κάμπο της αλλά και μέσα στο χωριό. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει για τον επισκέπτη η αρχιτεκτονική των παραδοσιακών μακεδονίτικων σπιτιών του χωριού, σπίτια δίπατα, διαμπερή με εσωτερικό μπαλκόνι και προσανατολισμό προς τον κάμπο. Η Γαλάτιστα έχει πολλές εκκλησίες και εξωκλήσια όπως ο Άγιος Δημήτριος, η Αγία Παρασκευή, ο Άγιος Νικόλαος, η Παναγία και ο Άγιος Πρόδρομος. Χάρη στο βουνό της η Γαλάτιστα έχει και πολλές βρύσες ξεχωριστής ομορφιάς όπως η βρύση του Αγίου Γεωργίου και η σέρβικη βρύση. Αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα αποτελεί το Δημοτικό σχολείο, στη δυτική πλευρά του χωριού. Πέτρινο, δίπατο με μεγάλες αίθουσες και αρκετούς βοηθητικούς χώρους, όπου κατά καιρούς φιλοξενούνται αξιόλογες εκθέσεις. Το όνομά της η Γαλάτιστα το οφείλει, όπως μας λέει η παράδοση, στη βασίλισσα Γαλάτεια και στον άνδρα της Ανθέμιο, που της έχει δώσει το όνομα Ανθεμούς. Η ονομασία Γαλάτιστα έχει πολλές εκδοχές. Μία λέει ότι προέρχεται από τα γάλατα αφού η περιοχή είχε ανέκαθεν πλούσια κτηνοτροφική δραστηριότητα. Μία άλλη αναφέρει ότι η Γαλάτιστα πήρε το όνομά της από τον Πύργο της που έχτισαν Ενετοί με σκοπό να φιλοξενήσει εξόριστους κατάδικους του Γαλατά (παράλια Κωνσταντινούπολης) αλλά αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως παρατηρητήριο και φρούριο. Ο Πύργος της Γαλάτιστας χτίστηκε πριν από το χωριό (13ος αιώνας μ.Χ.). Στον Πύργο υπάρχουν εντοιχισμένα αρχιτεκτονικά μέλη Χριστιανικού ναού. Η παλιότερη μαρτυρία που σχετίζεται με την περιοχή της Γαλάτιστας βρίσκεται σε κώδικα της Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους, που εκδόθηκε στις 14 Μαρτίου του 897. Στις 7 Οκτωβρίου του 1912, τα χωριά της Χαλκιδικής έδιωξαν τις τουρκικές φρουρές και κήρυξαν την ένωση με την Ελλάδα. Το 1928 το χωριό μετονομάστηκε σε «Ανθεμούς» και το 1936 πήρε οριστικά το όνομα «Γαλάτιστα». Στην Δημοτική κοινότητα της Γαλάτιστας ανήκουν οι οικισμοί Αγία Αναστασία, Κιουρκτσόγλου & Πρινοχώρι.
Ιστορία
(History)
Saturday, March 21, 2020
Στην περιοχή της Γαλάτιστας, εντοπίζονται προϊστορικές εγκαταστάσεις και μεταγενέστερες στις θέσεις Αγία Παρασκευή, Αγία Τριάδα και Καρακόλι. Κοντά στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, πιστεύεται ότι βρισκόταν η αρχαία πόλη Ανθεμούς, που υπήρξε πρωτεύουσα της ομώνυμης ιστορικής περιοχής της Ανθεμούς. Η πόλη και η ευρύτερη περιοχή ενσωματώθηκαν στο Μακεδονικό Βασίλειο έπειτα από την παραχώρηση των Περσών και ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αμύντας Α' τη δώρισε στον τύραννο Ιππία, γιο του Πεισίστρατου, χωρίς όμως να δεχτεί ο τύραννος την προσφορά. Το Κοινό των Χαλκιδέων καταλαμβάνει την περιοχή την περίοδο 390 με 380 π.Χ., για να επέμβουν το 379 π.Χ. οι Σπαρτιάτες και σύντομα η περιοχή να περιέλθει στην Β' Αθηναϊκή Συμμαχία. Το 356 π.Χ. ο Φίλιππος Β' διώχνει της Αθηναϊκή Φρουρά του Ανθεμούντα και την παραδίδει στους Χαλκιδείς. Το 1949 στην περιοχή βορειοανατολικά της Γαλάτιστας, στη θέση Τούμπα, ανακαλύφθηκε πολύ σημαντική μαρμάρινη επιγραφή του 3ου π.Χ. αιώνα. Επίσης έχουν ανακαλυφθεί από τον ερευνητή Λουδοβίκο Ντουσέσν (Louis Duchesne) ρωμαϊκές επιγραφές στις θέσεις Αγία Παρασκευή, Άγιο Νικόλαο και σε μια κρήνη του οικισμού ενώ τμήματα οικοδομικών λειψάνων της αρχαιότητας υπάρχουν σε εκκλησίες της πόλης.
Στη μέση του οικισμού βρίσκεται ο Πύργος της Γαλάτιστας, μεσαιωνική οχύρωση (13ος-14ος αιώνας) με βενετική οχυρωματική τεχνοτροπία που φέρεται να έδωσε το όνομά του στην κωμόπολη. Οι δυο πέτρινοι νερόμυλοι της περιοχής χρονολογούνται την ίδια περίοδο κατασκευής του πύργου. Μετά την οθωμανική κατάκτηση, στην απογραφή του 1445, η Γαλάτιστα έχει πληθυσμό 134 οικογένειες (πάνω από 350 κάτοικοι) και άρχων του ζεαμετιού ήταν ο Ντεφτεντάρ Μουράτ Μπέη. Το 1500, αποτέλεσε κτήση του βεζίρη Ισάκ Πασά, ο οποίος χρησιμοποίησε την φορολογία της περιοχής του για να χτίσει το Αλατζά Ιμαρέτ και τον Μερτνεσέ στη Θεσσαλονίκη. Η Γαλάτιστα αποτελούσε έναν από τα αυτοδιοίκητα Μουκατά των Δώδεκα Μαντεμοχωρίων ή Κοινόν του Μαδεμίου, μιας περιοχής στην οποία είχαν παραχωρηθεί προνόμια λόγω της εκμετάλλευσης των μεταλλείων της βορειοανατολικής Χαλκιδικής, καταστώντας την ως μία από τις πιο πλούσιες κωμοπόλεις της Χαλκιδικής, καθώς λόγω της οικονομικής της δύναμης, λαμβάνοντας υπόψη την φορολογία που καταβάλει. Στην οθωμανική απογραφή του 1519, η Γαλάτιστα έχει 415 νοικοκυριά (πάνω από 1037 κατοίκους), ενώ στην αντίστοιχη του 1568, η κωμόπολη έχει 647 νοικοκυριά (πάνω από 1.600 κατοίκους). Το 1638, μεταφέρεται η επισκοπή Αρδαμερίου από το Αρδαμέρι Θεσσαλονίκης στην Γαλάτιστα και η επισκοπή λαμβάνει τον τίτλο Αρδαμερίου και Γαλατίστης, καθιστώντας την Γαλάτιστα για πρώτη φορά έδρα επισκοπής.
Σπουδαίος αγωνιστής της Ελληνικής επανάστασης του 1821 από τη Γαλάτιστα ήταν ο Γεώργιος Δημητρίου που πολέμησε εκτός από τη Χαλκιδική και στα Δερβενάκια, στην Κάρυστο, στην Τρίπολη και αλλού υπό τη διοίκηση διάφορων καπεταναίων όπως του Χατζηχρήστου, του Φαβιέρου, του Γιάννη Κώστα, του Αναστάσιου Καρατάσου, του Χατζηπέτρου και του Βλαχόπουλου. Στο χωριό εργάστηκαν τοπικοί περίφημοι αγιογράφοι τον 19ο αιώνα, κοσμώντας τις εκκλησίες της Γαλάτιστας με την τέχνη τους, καθώς και σε άλλες στην Χαλκιδική και στο Άγιο Όρος.
Αξιοθέατα-Εκδηλώσεις
(Sights-Events)
Friday, February 21, 2020
Αν κάτι υπάρχει σε αφθονία στη Γαλάτιστα είναι οι πολλές εκκλησίες και τα ξωκκλήσια. Σε πολλές από αυτές τελούνται ειδικές λειτουργίες κατά την ονομαστική εορτή του εκάστοτε Αγίου αλλά και γάμοι και βαφτίσεις. Οι δύο ενορίες που υπάρχουν σήμερα στη Γαλάτιστα είναι της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου ή αλλιώς οι «σκαλωτάδες» και οι «μαζωτάδες» που έκαναν 2 διαφορετικές καμήλες στο αντίστοιχο έθιμο. Ο μεγάλος αριθμός των εκκλησιών είναι αποτέλεσμα τόσο του έντονου θρησκευτικού συναισθήματος των Γαλατισταίων όσο και της ανάγκης για προστασία των περιουσιών τους κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας όπου λειτουργούσαν 6 ενορίες ! Είναι γνωστό ότι οι Έλληνες χάριζαν στα βακούφια των ορθόδοξων εκκλησιών την περιουσία τους για να μην καταλήξει στη λεηλασία από τους κατακτητές. Την εποχή εκείνη η Γαλάτιστα ήταν η έδρα της μητρόπολης με την ονομασία «Μητρόπολή Αρδαμερίου και Γαλατίστης». Αργότερα, μετά το 1936, μετονομάστηκε σε «Μητρόπολη Ιερισσού, Αρδαμερίου και Αγίου Όρους» και η έδρα μεταφέρθηκε στην Αρναία Χαλκιδικής. Οι εκκλησίες είναι ο Ι. Ν. Κοίμησης Θεοτόκου (Παναγίας) (1835) Ενοριακός, ο Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου (1813 ανακαίνιση 1832), ο Ι. Ν. Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (1835 ανακαίνιση 1872), ο Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής (1815 ανακαίνισή 1835), ο Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου & Αγίου Χαραλάμπους (1816 ανακαίνιση 1895) Ενοριακός και ο Ι. Ν. Αγίου Νικολάου (1842). Μερικά από τα εξωκλήσια της Γαλάτιστας είναι: Αγία Παρασκευή (1869, πανηγύρι Αγίας Παρασκευής, 26 Ιουλίου), Άγιοι Ανάργυροι (1884, πανηγύρι Αγίων Αναργύρων, 1 Ιουλίου), Παλιά Αγία Τριάδα (1915, περιοχή Δαδκό), Προφήτη Ηλία (Άη Λιας) (1943), Αγία Τριάδα (εντός χωριού), Αγία Κυριακή (1869) περιοχή Λεύκο, Αγίου Γεωργίου (ανακαίνιση 1956) (πανηγύρι Αγίου Γεωργίου, 23 Απριλίου), Αγίου Χριστοφόρου & Αγίας Βαρβάρας (1872). Η καταστροφή του χωριού το 1821, δικαιολογεί το γεγονός ότι οι ναοί της Γαλάτιστας είναι μεταγενέστεροι, αλλά είναι τοποθετημένοι στις θέσεις των ερειπίων των κατεστραμμένων εκκλησιών.
Ο μεσαιωνικός Πύργος της Γαλάτιστας είναι επισκέψιμος σε σχέση με τους υπόλοιπους αρχαιολογικούς χώρους κοντά στην κωμόπολη που στερούνται κατάλληλης υποδομής. Το ιδιαίτερο κτήριο του Δημαρχείου στην πλατεία Χατζούδη κατασκευάστηκε τέλη του 1940 - αρχές του 1950. Αυτό που θα σας εντυπωσιάσει σίγουρα είναι οι πανέμορφες κρήνες της Γαλάτιστας, που ορίζουν κάθε χώρο συνάντησης και τα τελευταία χρόνια, ορισμένες εξ αυτών, έχουν αποκτήσει έναν άλλο χαρακτήρα, δίνοντας χρώμα στο χωριό. Μάλιστα η φήμη τους έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρη την Ελλάδα. Χάρη στη δράση «Η τέχνη στις πλατείες» του Πολιτιστικού Συλλόγου Τεχνών «Οι Ανθεμούσες», γυναίκες, μέλη του Συλλόγου, με την υποστήριξη του Δήμου ζωγράφισαν τις βρύσες του χωριού που δεν ήταν πετρόκτιστες. Όσο για τις πετρόκτιστες, τις διακόσμησαν με ζωγραφισμένους τενεκέδες. Το ταλέντο και η δράση τους δεν περιορίστηκε εκεί, καθώς ομόρφυναν, -με την άδεια των ιδιοκτητών- και δύο τοίχους κτηρίων του χωριού, οι οποίοι ήταν σε κακή κατάσταση.
Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε έπειτα από συνεννόηση, το Αρχοντικό του Λειβαδιώτη (αρχοντικό του 19ου αιώνα της Γαλάτιστας με κατώγι με κελάρια και αποστακτήριο), καθώς και το Εργαστήρι Μουσικών Οργάνων. Πολύ κοντά βρίσκεται επίσης και η Μονή της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας. Αν επισκεφθείτε τη Γαλάτιστα μη χάσετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε το Παραδοσιακό Κελάρι. Η Αποσταγματοποιία - Ποτοποιία Ανθεμούς είναι μία οικογενειακή επιχείρηση που εδώ και 30 χρόνια ασχολείται επαγγελματικά με την αμπελουργία, το κρασί και την απόσταξη.
Τα τοπικά παραδοσιακά έθιμα: το έθιμο του «Γάμου της Μανιώς» στις 7 Γενάρη και το έθιμο της «Καμήλας» στις 6 Γενάρη (Θεοφάνια). Επίσης, ένα άλλο παραδοσιακό έθιμο, είναι το κουρμπάνι που γίνεται κάθε χρόνο στην εορτή του Αγίου Αγαπίου, στις 17 Αυγούστου. Άλλες εκδηλώσεις γίνονται στην εορτή της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου, στην εορτή των Αγίων Αναργύρων στις 1η Ιουλίου και στην κινητή γιορτή του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απριλίου. Επίσης, γνωστό είναι το ετήσιο Φεστιβάλ της Γαλάτιστας που διοργανώνει η Νεολαία Γαλάτιστας το πρώτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου.
Ι. Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμακολυτρίας
(Agia Anastasia Monastery)
Friday, February 21, 2020
● ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΙΔΡΥΣΗΣ: 888 μ.Χ.
● ΙΔΡΥΤΕΣ: Βυζαντινή Αυτοκράτειρα Θεοφανώ
● ΘΡΗΣΚΕΥΜΑ: Ορθόδοξη Εκκλησία
● ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ: Ελληνική
● ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ: Αγία Αναστασία
● ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ: 22 Δεκεμβρίου
● ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2011: 4
● ΤΗΛΕΦΩΝΟ: +302396022440
● ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ: https://www.moniagiasanastasias.gr/
● e-mail: info@moniagiasanastasias.gr
● ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: 57006 Βασιλικά, 32ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Πολυγύρου, Χαλκιδική
● GPS (Γεωγραφικό Πλάτος & Μήκος τοποθεσίας): 40.490757, 23.203542
Το μοναστήρι της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας, είναι χτισμένο στη νότια πλαγιά της οροσειράς Χορτιάτη - Χολομώντα, πάνω και σε απόσταση 4 χλμ. από την κωμόπολη των Βασιλικών του Νομού Θεσσαλονίκης, αριστερά της δημοσίας οδού Θεσσαλονίκης-Πολυγύρου και Αρναίας-Ιερισσού-Αγίου Όρους. Πρόκειται για παλιό μοναστήρι, παλιότερο ακόμη και από τις μονές του Αγίου Όρους. Ιδρύθηκε στα τέλη του 9ου αιώνα από τη Βυζαντινή Αυτοκράτειρα Θεοφανώ, σύζυγο του Λέοντος Στ΄ του Σοφού, της δυναστείας των Μακεδόνων προς τιμή της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας που μαρτύρησε το 304 μ.Χ. κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού.
Η ιδρύτρια και κτητόρισσα της Ι. Μονής έχει ήδη ανακηρυχθεί Αγία, η δε θαυμάσια μεγάλη εικόνα της κοσμεί το τέμπλο του καθολικού της Μονής, δίπλα σε εκείνη της Αγίας Αναστασίας. Όταν ολοκληρώθηκε το χτίσιμο του μοναστηριού, η Αυτοκράτειρα εκτός από τα πολλά δώρα με τα οποία το πλούτισε (πολλά κτήματα, κειμήλια κ.ά.) το προίκισε με την κάρα και με άλλα οστά της Αγίας Αναστασίας σε πολύτιμη λειψανοθήκη. Αργότερα, την μονή επανίδρυσε ο Άγιος Θεωνάς το 1522 όταν ήταν εγκαταλελειμμένη και ερειπωμένη. Ο Άγιος Θεωνάς εκοιμήθη εν Κυρίω το 1541 και ετάφη εις την Ιερά Μονή. Η ακμή του μοναστηριού παρουσιάζεται κατά την περίοδο της οθωμανικής κατάκτησης όπου η μονή αναπτύσσεται πνευματικά και οικονομικά, καθώς εμφανίζει στην κατοχή της αγροτικές εκτάσεις στην βόρεια Ελλάδα, την Βλαχία και την Ρωσία. Η μονή καταστρέφεται το 1789. Συμμετέχει στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 και στέλνει ιδιόκτητα εμπορικά πλοία στην ναυμαχία του Κορωναίου Κόλπου. Καταστρέφεται μαζί με τα υπόλοιπα χωριά της περιοχής κατά την καταστολή της επανάστασης στις 12 Ιουνίου. Ανοικοδομείται το 1832 για να φτάσει στις αρχές του 20ου αιώνα να έχει 20 μοναχούς.
Η ιστορία της Μονής είναι συνυφασμένη με τους αγώνες του έθνους μας για την ανεξαρτησία. Στον τόπο κάτω από το Μοναστήρι και πλησίον των Βασιλικών έγινε τον Ιούνιο του 1821 η φονική μάχη, στην οποία οι Χαλκιδικιώτες με αρχηγό τον καπετάν Χάψα πολέμησαν με άφθαστο ηρωισμό εναντίον των Οθωμανών και έπεσαν όλοι μέχρις ενός στο πεδίο της τιμής, γράφοντας με το αίμα τους μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της ιστορίας της Χαλκιδικής και του Ελληνισμού. Ένα μεγαλοπρεπές μνημείο ανηγέρθη το 1998 και υψώνεται σήμερα στο χώρο της θυσίας, με φροντίδα και δαπάνη του Παγχαλκιδικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης «Ο Αριστοτέλης». Εκεί, μέσα σε απέριττο οστεοφυλάκιο, φυλάσσονται τα οστά των ηρώων. Κάθε χρόνο τον Ιούνιο, μετά το θρησκευτικό μνημόσυνο στο καθολικό του Μοναστηριού, καταθέτονται στέφανοι τιμής και δόξας.
Τον 20ο αιώνα το Μοναστήρι έγινε ξακουστό κι από τη λειτουργία σ’ αυτό της περίφημης «Εκκλησιαστικής Σχολής της Αγίας Αναστασίας», που ιδρύθηκε το 1918 από το Δεσπότη Κασσανδρείας Ειρηναίο και λειτούργησε μέχρι το 1971, δίνοντας την ευκαιρία να σπουδάσουν δωρεάν εκατοντάδες φτωχά παιδιά, κυρίως από τη Χαλκιδική κι από άλλα μέρη της Ελλάδας. Σ’ αυτήν δίδαξαν σπουδαίοι και ονομαστοί καθηγητές. Οι μαθητές της Σχολής ήταν οικότροφοι του Μοναστηριού για όλα τα χρόνια της φοίτησής τους. Η Σχολή για 53 χρόνια υπήρξε φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού.
Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή της Αγίας ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας υπάγεται πνευματικά και διοικητικά απ’ ευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο υπό την πνευματική καθοδήγηση και ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου. Μετόχιο της Μονής είναι ο Ναός της Παναγίας Φανερωμένης στη Νέα Σκιώνη Χαλκιδικής με τοιχογραφίες του 16ου αιώνα.
Οικισμός Αγία Αναστασία
(Agia Anastasia Settlement)
Friday, February 21, 2020
Η Αγία Αναστασία είναι χωριό της δημοτικής κοινότητας Γαλατίστης, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Ανθεμούντος, του δήμου Πολυγύρου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Χαλκιδικής, στην περιφέρεια Μακεδονίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Χαλκιδικής του νομού Χαλκιδικής, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Μακεδονίας.
Είναι πεδινό χωριό στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού Χαλκιδικής. Βρίσκεται πάνω στην επαρχιακή οδό που συνδέει τον Πολύγυρο με την Περιφερειακή Οδό Θεσσαλονίκης στη διασταύρωση Θέρμης, από την πλευρά του (Χορτιάτη και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 125. Απέχει περίπου 31 χλμ. ΒΔ. του Πολύγυρου.
Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1928 και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Γαλατίστης του νομού Χαλκιδικής. Καταργήθηκε το 1940, και επανασυστάθηκε το 1991. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Γαλατίστης και προσαρτήθηκε στον δήμο Ανθεμούντα. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Ανθεμούντα και προσαρτήθηκε στον δήμο Πολυγύρου. Αποτελείται από τρία τμήματα και καταλαμβάνει έκταση που ανήκε στην Μονή Αγίας Αναστασίας από δωρεά της αυτοκράτειρας του Βυζαντίου Θεοφανούς, ιδρύτριας του μοναστηριού. Ο Πληθυσμός Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ανέρχεται στους 116 κατοίκους.
Οικισμός Κιουρκτσόγλου
(Kiourtsoglou Settlement)
Friday, February 21, 2020
Ο οικισμός Κιουρκτσόγλου βρίσκεται στα βορειοδυτικά όρια της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής με την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης σε υψόμετρο 72 μέτρα και την περιοχή της αρχαίας Ανθεμούσσας. Απέχει περίπου 29 χλμ. ΝΑ. από την Θεσσαλονίκη και 33 χλμ. Δ.-ΒΔ. από τον Πολύγυρο (έδρα του δήμου). Δυτικά είναι τα Βασιλικά, ανατολικά η Αγία Αναστασία, νοτιοανατολικά ο Γαλαρινός ενώ στη νοτιοδυτική πλευρά του χωριού περνάει η ΕΟ Θεσσαλονίκης - Πολυγύρου και ο χείμαρρος Ανθεμούς. Ως ξεχωριστός οικισμός αναφέρεται για πρώτη φορά επίσημα το 1991 να απογράφεται στην κοινότητα Γαλατίστης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με τη Γαλάτιστα, την Αγία Αναστασία, το Πρινοχώρι καθώς και τη Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμακολυτρίας, αποτελούν την κοινότητα Γαλατίστης που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Ανθεμούντα του Δήμου Πολυγύρου και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει ως πληθυσμό 177 κατοίκους.
Οικισμός Πρινοχώρι
(Prinochori Settlement)
Friday, February 21, 2020
Θέση: Πρόκειται για μικρό οικισμό στo Bόρειο όριο της ηπειρωτικής, ορεινής Χαλκιδικής, κοντά στην Γαλάτιστα.
Περιβάλλον: Πρόκειται για το χαρακτηριστικό περιβάλλον της ορεινής Χαλκιδικής, με τις ήπιες καμπύλες επιφάνειες του Χολομώντα.
Ιστορία: Το παλαιότερο όνομα του οικισμού ήταν Αβανλήδες. Το σχέδιο του οικισμού και το αρχικό όνομά του μαρτυρεί την κατοίκησή του από την εποχή της τουρκοκρατίας.
Προέλευση κατοίκων: Πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία.
Προέλευση γης: Προήλθε από την αγροτική αποκατάσταση γηγενών και προσφύγων.
Δημιουργία και εξέλιξη: Η διανομή του αγροκτήματος έγινε το 1934 οπότε στον οικισμό αποδόθηκε ο αριθμός 52, κατά την αρίθμηση των αγροτεμαχίων. Η αποτύπωση του οικισμού έγινε μόλις το 1975. Ο σχεδιασμός έγινε για να τακτοποιήσει κατά κάποιο τρόπο προηγούμενες ιδιοκτησίες και ένα άτυπο σχέδιο που προυπήρχε από την εποχή λειτουργίας της ΕΑΠ. Το Πρινοχώρι δεν αναπτύχθηκε οικιστικά και οικονομικά. Η πιθανότερη αιτία για αυτό ήταν ο ορεινός χαρακτήρας του και η δυσπρόσιτη θέση του.
Οργάνωση οικισμού: Πρόκειται για οικισμό που βρίσκεται ανάμεσα σε ρέματα και αναπτύσσεται σε μήκος, με κατεύθυνση από ΒΔ προς ΝΑ. Την κατεύθυνση αυτή έχουν και οι κύριοι οδοί του οικισμού. Δεν πρόκειται όμως για οδούς παράλληλους, καθώς δεν υπάρχει σχεδιασμός με βάση ένα κάνναβο. Οι δρόμοι έχουν διάφορες διευθύνσεις και τα Οικοδομικά Τετράγωνα όσο και τα οικόπεδα έχουν ποικίλα σχήματα και μεγέθη. Η δομή που παρουσιάζει ο οικισμός προσομοιάζει με αυτή των παραδοσιακών οικισμών. Ο συνολικός αριθμός των Οικοδομικών Τετραγώνων είναι 19. Ο αριθμός των οικοπέδων σε κάθε Ο.Τ. δεν είναι σταθερός. Ο οικισμός περιορίστηκε στα όρια του 52 αγροτεμαχίου, όπως είχε προγραμματισθεί από την αρχή.
Ι. Ναός: Αγίων Αναργύρων
Απογραφή 1928: 80 Κάτοικοι
Απογραφή 2011: 1 Κάτοικος
Φωτογραφίες Ι. Μ. Αγίας Αναστασίας
(Photo Gallery of Agia Anastasia Monastery)
Φωτογραφίες Μνημείου Καπετάν Χάψα
(Photo Gallery of Captain Chapsas Monument)
Παλιές Φωτογραφίες Ι. Μ. Αγίας Αναστασίας
(Old Photos of Agia Anastasia Monastery)
Φωτογραφίες Οικισμού Πρινοχωρίου
(Photo Gallery of Prinochori Settlement)
ΕΡΕΥΝΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ & ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:
Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2015-2023 ®
